بررسی دقیق سطوح پروتئین‌های خاص در خون به پزشکان این امکان را می‌دهد که علائم احتمالی ابتلا به زوال عقل را شناسایی کنند. حالا این آزمایش خون می‌تواند انقلابی در تشخیص زودهنگام زوال عقل ایجاد کند.

با افزایش روزافزون نرخ ابتلا به دمانس در سراسر جهان و عدم وجود درمان قطعی، یک سیستم هشدار زودرس می‌تواند به مردم فرصت کافی دهد تا پیشرفت این بیماری ناتوان‌کننده را کُند کنند.

به گزارش پژوهشی که در Nature Aging به چاپ رسیده است، با یک آزمایش خون ساده می‌توان ریسک ابتلا به زوال عقل در آینده را پیش‌بینی کرد. «یو گو»، نورولوژیست دانشگاه فودان و پژوهشگر، دراین‌باره می‌گوید:

«یافته‌های ما در این پژوهش می‌تواند نتایج مهمی را برای غربالگری افراد در معرض زوال عقل و مداخله زودهنگام به‌همراه داشته باشد.»

یو گو و تیمش پژوهش خود را با کمک بانک اطلاعاتی بیولوژیک انگلستان آغاز کردند. این پژوهشگران 1,463 نوع پروتئین پلاسمای خون را که در نمونه‌های خون 52,645 بزرگسال وجود داشت، مقایسه کردند. این مقایسه تغییرات مشترک در سرم خون 1,417 بیمار را نشان داد که در سال‌های آینده به بیماری زوال عقل مبتلا شدند. این تغییرات در غلظت چهار نوع پروتئین خاص اتفاق افتاده بود که در پلاسمای بیماران مبتلا به زوال عقل نیز وجود داشت.

این پروتئین‌ها شامل فیبریلاژ اسیدی گلایال (GFAP)، پلی‌پپتید نوروفیلامنت سبک (NEFL)، فاکتور 15 رشد (GDF15) و پروتئین محافظتی (LTBP2) است.

سطوح بالای پروتئین GFAP، مؤثر در ابتلا به زوال عقل

GFAP که قبلاً به آلزایمر مرتبط شده، یک پروتئین در سلول‌های حامی سیستم عصبی ما است. محققان بر این باورند که وجود این پروتئین‌ها در مغز، با مشکلاتی ازجمله لخته‌شدن خون در مغز، التهاب، آسیب به نورون‌های مغزی و دمانس مرتبط است. یو گو در ادامه می‌گوید:

«افرادی که سطوح بیشتری از پروتئین GFAP داشتند، 2.32 برابر بیشتر در معرض زوال عقل قرار داشتند. بررسی سطوح GFAP خون با شاخص‌های جمعیت‌شناختی پایه، به پزشکان کمک می‌کند تا 10 سال زودتر میزان ریسک ابتلا به زوال عقل را پیش‌بینی کنند.»

حالا با این آزمایش خون می‌توان به‌راحتی ریسک ابتلا به دمانس را پیش‌بینی کرد؛ بنابراین مداخلات زودهنگامی مثل رژیم غذایی خاص، فعالیت‌های جسمی و ذهنی می‌توانند بیشتر در کاهش سرعت پیشرفت این بیماری کارآمد باشند. به‌تازگی نیز پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که برخی بیماری‌ها مثل تبخال می‌تواند ریسک ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد؛ بنابراین برخی بیماری‌های به‌ظاهر بی‌ربط نیز می‌تواند باعث ابتلا به این بیماری شود.