با گسترش استفاده از هوش مصنوعی، منابع پردازشی برای حفظ عملکرد سرویس‌ها به‌شدت افزایش پیدا کرده است. اکنون پژوهشگران به‌دنبال مسیرهای جدیدی مثل دیتاسنترهای فضایی برای تامین قدرت پردازشی هستند که مصرف انرژی کمتری دارند و آسیب کمتری هم به محیط‌زیست می‌زنند.

مزایا و معایب دیتاسنترهای فضایی چیست؟

در یک پژوهش ۱۶ ماهه که با هزینه ۲ میلیون دلار صورت گرفته است، ثابت شده که تاسیس دیتاسنتر در فضا امری امکان‌پذیر و اقتصادی خواهد بود که می‌تواند میزان آلایندگی محیط‌زیستی را هم کاهش دهد. این پروژه که صعود (ASCEND) نام‌گرفته، توسط اتحادیه اروپا پشتیبانی مالی شده است و نهادهای بزرگی مثل ایرباس و آژانس فضایی آلمان در انجام آن همکاری داشته‌اند.

مدیر ارشد فناوری شرکت فرانسوی – ایتالیایی تالس آلنیا اسپیس که یکی از مجری‌های اصلی این پروژه بوده است، می‌گوید:

قرار دادن دیتاسنترها در فضا می‌تواند چشم‌انداز دیجیتال اروپا را گسترش دهد و مسیری سازگارتر با محیط‌زیست و منحصربه‌فرد برای پردازش و میزبانی داده فراهم سازد.

تیم دخیل در پروژه صعود قصد دارد تا سال ۲۰۲۶ اقدام به قرار دادن ۱۳ دیتاسنتر با توان ۱۰ مگاوات در فضا کند. هدف نهایی هم، رسیدن به توان ۱ گیگاوات تا سال ۲۰۵۰ است. آنها در نظر دارند تا دیتاسنترهای فضایی را در فاصله حدود ۱۴۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار دهند؛ رقمی که ۳ برابر بیشتر از فاصله ایستگاه بین‌المللی فضایی تا زمین است.

اتحادیه اروپا می‌خواهد در رقابت با چین و ایالات متحده عقب نماند و از طرفی هم نمی‌خواهد محیط‌زیست را فدای قدرت پردازشی کند. دیتاسنترهای فضایی می‌توانند در تمام روز از انرژی خورشیدی بهره‌مند شوند؛ درحالی که چنین امکانی روی سطح زمین وجود ندارد. همچنین آنها نیازی به آب برای خنک کردن تجهیزات ندارند؛ زیرا دمای فضا بسیار پایین است و حرارت تولید شده به‌راحتی دفع می‌شود.

البته دیتاسنترهای فضایی بدون آلایندگی هم نیستند و آلودگی زیادی هنگام ارسال آنها به فضا توسط راکت‌ها تولید می‌شود. پژوهش اخیر نشان داده است که برای توجیه محیط‌زیستی چنین ساختارهایی، باید از راکت‌هایی استفاده‌کرد که ۱۰ برابر کمتر آلودگی ایجاد کنند. در حال حاضر این نوع راکت ساخته نشده و باید برنامه‌ای جداگانه برای توسعه آن صورت بگیرد. شایان‌ذکر است که دیتاسنترها برای ماندن در مدار هم به سوخت موشک نیاز دارند که عاملی ضد محیط‌زیست به‌شمار می‌رود.