دانشمندان در استرالیا یک نوع سلول کاملاً جدید کشف کرده‌اند که شکاف‌های دانش ما درباره چگونگی ترمیم بدن پستانداران را پر می‌کند.

بیش از یک قرن بود که دانشمندان فرضیه‌هایی درباره وجود یک سلول مشابه این ارائه می‌دادند. حالا بالاخره یک نسخه آن در آئورت موش‌های بالغ کشف شده است.

به‌گزارش ساینس‌الرت، این کشف حاصل یک کار 9 ساله بود. پژوهشگران سلول جدید را «نیایاخته اندومک» (EndoMac progenitor) نامیده‌اند و حالا دنبال سلول‌های مشابه آن در بدن انسان هستند.

آن‌ها می‌گویند که این سلول وظیفه دارد هنگامی که بدن درخواست می‌کند، در ساخت رگ‌های خونی شرکت کنند. این وظیفه‌ای مهم است و سلول‌های تازه‌کشف‌شده در اثر جراحت یا جریان خون پایین فعال می‌شوند و به‌سرعت به فرایند ترمیم کمک می‌کنند.

دانشمندان سلول‌های نیایاخته اندومک را از موش‌ها جدا کردند و آن‌ها را در آزمایشگاه کشت دادند. سپس سلول‌ها را به مدل‌های موش دیابتی تزریق کردند و دریافتند که فرایند ترمیم زخم در آن‌ها بهبود یافت.

در این موش‌های نمونه، جریان خون در پای عقبی محدود شده بود تا اثری مشابه یک «زخم دیابتی» ایجاد شود. تزریق سلول جدید به موش‌ها باعث شد تا زخم سریع‌تر ترمیم شود. بعد از دو هفته، رگ‌های خونی جدیدی در پای موش‌ها شکل گرفت.

کشف این سلول جدید دانشمندان را امیدوار کرده که سلول‌های مشابهی را در آئورت انسان‌ها کشف کنند. آن‌ها عقیده دارند که این سلول ممکن است به یک برگ برنده برای بیمارانی تبدیل شود که از زخم‌های مزمن رنج می‌برند.

چگونگی عملکرد سلول جدید

برای فهم عملکرد سلول نیایاخته اندومک، باید ابتدا با ماکروفاژها آشنا شویم. ماکروفاژها اولین سلول‌های ایمنی هستند که در جنین شکل می‌گیرند و برای رشد لازم‌اند. در هنگام بلوغ، اکثر بافت‌های پستانداران حاوی ماکروفاژهایی هستند که در این مرحله آغازین ساخته شده‌اند. این سلول‌ها در مواقعی خود را تجدید می‌کنند.

اما حدود یک قرن پیش، دانشمندان یک فرضیه جدید ارائه دادند که طبق آن، سلول‌های بنیادی درون خون پستانداران می‌توانستند ماکروفاژهای جدیدی بسازند و به ماکروفاژهای درون بافت‌ها قوای اضافه ببخشند.

برای سال‌ها، دانشمندان باور داشتند که سازنده‌های ماکروفاژ، که در جنین موش‌ها کشف شده بودند، در بدن‌های بالغ نیز وجود داشته‌اند، زیرا در مغز استخوان کاشته شده‌اند. اما یافته‌های جدیدتر نشان می‌دهند که سلول‌های بنیادی تولیدشده در مغز استخوان تنها به چند بافت (شامل روده، پوست و قلب) محدود هستند.

حالا دانشمندان فکر می‌کنند که ماکروفاژهای جدید در هنگام بلوغ از سلول‌های بنیادی کشف‌نشده‌ای ساخته می‌شوند که از مدت‌ها قبل از تولد در بدن وجود داشته‌اند. این فرضیه بسیار مورد شک است، اما کشف سلول جدید در استرالیا ممکن است به اثبات آن کمک کند.

طبق این یافته‌ها، سلول‌های نیایاخته جنینی برای ماکروفاژها در اولین مراحل توسعه بدن در آئورت قلب کاشته می‌شوند. سپس با رشد موش‌ها، این سلول‌ها با ورود به جریان خون مارکروفاژهای جدیدی را وارد بافت می‌کنند.

از آن‌جایی که نیایاخته‌های اندومک «برچسب نام» ندارند، آن‌ها را می‌توان بدون ترس از حمله سیستم ایمنی، داخل بدن کاشت. به همین علت آن‌ها توانستند با موفقیت این سلول‌ها را به موش‌ها تزریق کنند. سلول‌های بنیادی بعد از دو هفته به ماکروفاژ و سلول‌های لایه درون‌رگی تبدیل شدند و رگ‌های جدید شکل گرفتند.

دانشمندان مقاله مربوط به کشف این نوع سلول جدید را در ژورنال Nature Communications منتشر کرده‌اند.