اقتصاد گردشگری یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی در سراسر جهان است که به دلیل رشد سریع آن، کشورهای بسیاری از آن به عنوان یک ابزار اصلی توسعه اقتصادی بهره می‌برند. گردشگری به عنوان یک صنعت چندبعدی، نقش بسزایی در تولید شغل، افزایش درآمدهای ملی و تقویت تبادلات فرهنگی ایفا می‌کند.
بر اساس آمار سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)، در سال 2019 حدود 1.5 میلیارد نفر در سراسر جهان سفرهای بین‌المللی داشتند و صنعت گردشگری موفق به ایجاد درآمدی بالغ بر 1.7 تریلیون دلار شد. این رشد قابل‌توجه نشان‌دهنده افزایش تقاضا برای سفر و خدمات گردشگری است، که به نوبه خود فرصت‌های اقتصادی متعددی را برای کشورهای مختلف به وجود آورده است.
صنعت گردشگری جهانی: آمار و ارقام
طبق آمار، گردشگری جهانی تا پیش از همه‌گیری کووید-19، به طور میانگین 10.4 درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) جهانی را به خود اختصاص داده بود. همچنین این صنعت به‌طور مستقیم و غیرمستقیم باعث ایجاد بیش از 300 میلیون شغل در جهان شده است.
کشورهایی مانند فرانسه، اسپانیا و ایالات متحده، از جمله بزرگ‌ترین مقاصد گردشگری جهان هستند که هر ساله میلیون‌ها گردشگر بین‌المللی جذب می‌کنند. فرانسه به‌تنهایی در سال 2019 میزبان بیش از 90 میلیون گردشگر خارجی بود که حدود 80 میلیارد دلار درآمد برای این کشور به همراه داشت.
در همان سال، اسپانیا با 83 میلیون گردشگر، 78 میلیارد دلار درآمد کسب کرد و ایالات متحده با 79 میلیون بازدیدکننده خارجی، درآمدی حدود 214 میلیارد دلار از این صنعت به‌دست آورد. این آمارها نشان‌دهنده پتانسیل عظیم این صنعت در ایجاد رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای ملی است.
وضعیت گردشگری در ایران: فرصت‌های نهفته
در مقایسه با این ارقام، ایران با وجود پتانسیل‌های عظیم گردشگری، سهم نسبتاً کوچکی از بازار جهانی را در اختیار دارد. ایران با داشتن بیش از 24 اثر ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو، طبیعت بکر و متنوع، و فرهنگی غنی، یکی از کشورهایی است که می‌تواند به عنوان مقصدی جذاب برای گردشگران بین‌المللی مطرح شود.
طبق گزارش وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در سال 1398 (معادل 2019 میلادی)، حدود 8.5 میلیون گردشگر خارجی از ایران بازدید کردند. این تعداد گردشگر در مقایسه با کشورهای پیشرو در صنعت گردشگری بسیار کم است. ایران از این تعداد گردشگر حدود 11 میلیارد دلار درآمد داشت که به‌طور قابل‌توجهی کمتر از کشورهای همسایه‌ای مانند ترکیه است.
برای مقایسه، ترکیه در همان سال میزبان بیش از 45 میلیون گردشگر بود و توانست درآمدی بالغ بر 34.5 میلیارد دلار از این صنعت کسب کند. این اختلاف عمده نشان‌دهنده نیاز ایران به بهبود زیرساخت‌های گردشگری، تقویت بازاریابی بین‌المللی و ارائه خدمات باکیفیت‌تر به گردشگران است.
چالش‌ها و راهکارهای رشد صنعت گردشگری در ایران
یکی از مهم‌ترین چالش‌های صنعت گردشگری ایران، کمبود زیرساخت‌های مناسب برای پذیرایی از گردشگران بین‌المللی است. بسیاری از جاذبه‌های گردشگری ایران همچنان نیاز به بهبود امکانات رفاهی و اقامتی دارند. علاوه بر این، تبلیغات و بازاریابی بین‌المللی ایران در مقایسه با کشورهایی مانند ترکیه، بسیار محدود است.
برای رشد و توسعه صنعت گردشگری در ایران، دولت و بخش خصوصی باید به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، آموزش نیروی انسانی متخصص در حوزه گردشگری، و ایجاد استارتاپ‌ها و شرکت‌های نوپا در زمینه ارائه خدمات گردشگری توجه کنند.
سایت اقتصاد گردشگری در این مسیر می‌تواند به کارآفرینان و فعالان حوزه گردشگری کمک کند تا از جدیدترین آمارها و تحلیل‌های بازار مطلع شوند و بهترین راهکارها را برای بهره‌برداری از فرصت‌های این صنعت به کار گیرند.
پتانسیل‌های گردشگری ایران: فرصتی برای کسب‌وکارها
با وجود چالش‌های موجود، پتانسیل‌های ایران در زمینه گردشگری بسیار چشمگیر است. از جاذبه‌های تاریخی مانند تخت جمشید و پاسارگاد گرفته تا طبیعت‌های بکر و ناشناخته‌ای مانند جنگل‌های هیرکانی و کویر لوت، ایران می‌تواند به عنوان مقصدی جذاب برای انواع گردشگران از جمله علاقه‌مندان به تاریخ، ماجراجویی و طبیعت‌گردی مطرح شود.
این امر به نوبه خود فرصت‌های بسیاری را برای کسب‌وکارهای فعال در این حوزه فراهم می‌کند. از شرکت‌های تورگردانی و هتلداری گرفته تا استارتاپ‌های فناورانه که به گردشگران خدمات آنلاین ارائه می‌دهند، همه می‌توانند از این بازار بزرگ بهره‌مند شوند.
/
پایان رپورتاژ