اینکه شما در مورد ویندوز XP چیزی بدانید یا نه یا اصلا تجربه ای از آن دارید یا نه کاملا به سن و سال شما ارتباط دارد. چند روز پیش وقتی در حال کار کردن با شبیه ساز ویندوز XP بودم (این را نوشتیم که بدانید هنوز هم هستند کسانی که به دنبال تجربه این ویندوز قدیمی هستند!) با خاطرات نوستالژیک ویندوز XP که در سنین کودکی و نوجوانی مان از آن استفاده می کردیم درگیر شدم و جای هزاران بار شکر باقی ماند که ویندوز امروز اصلا چیز متفاوتی از تصور ما از ویندوز در سال های دهه هفتاد است. در رابطه با ویندوز XP چیزهایی وجود دارد که رکورد خاص خود را دارد. این مطلب می تواند برایتان جذاب باشد بنابراین با گویا آی تی همراه باشید.

طراحی ویندوز XP بچگانه بود

من حتی تجربه ویندوز ۹۸ را هم دارم! طراحی ساده ای که حس ماشینی بودن آن هنوز را احساس می کنیم. اما در ویندوز XP به عبارتی مایکروسافت تصمیم گرفت همه چیز را بکوبد و از نو بسازد! اینجا بود که رنگ هایی که در طراحی ها بکار گرفت به بسیاری از کاربران آن هم نخبه ها این حس را القا کرده بود که مایکروسافت بسیار کودکانه طراحی کرده و رنگ آمیزی کرده است.

در همان موقع بود که در فروم ها یا همان انجمن های آنلاین کاربران به دو عبارت مشهور Fisher-Price و Teletubby OS در مورد این سیستم عامل ابراز نظر می کردند. مثلا اگر حوصله داشته باشید مباحث در مورد ویندوز XP در انجمن هایی مثل Ars دنبال کنید واقعا سرگرمی خوبی است. Fisher-Price  در واقع عبارتی است که مربوط به بچگانه یا بازی های بچه گانه در اصطلاح لحاظ می شود.

برخی افراد این رابط کاربری این ویندوز را با ظاهر قدیمی Aqua در macOS مقایسه کرده و حرفشان هم این بود که کاش مایکروسافت اقلا از این سبک طراحی ایده گرفته بود. جالب اینکه مایکروسافت پیش از این که رسما این ویندوز را رونمایی کند یک تم شبیه به Aqua برای ویندوز XP طراحی کرده بود (طبق گزارش The Verge)، اما این تم هرگز به صورت عمومی عرضه نشد. با این حال، پس از لو رفتن کد منبع ویندوز XP، مشخص شد که این تم در آن گنجانده شده است. تم گفته شده بیشتر شبیه سازی ویندوز ۲۰۰۰ بوده تا ویندوز XP و این هم پتانسیل ایجاد چالش ها و بحث ها در فروم ها داشت.

البته که این امکان وجود داشت که تم های قدیمی تر را هم اعمال کرد و کمی زهر حالت بچگانه ویندوز ایکس پی را کشید!

سیستم فعال سازی ویندوز XP  هم جالب بود

تا قبل از اینکه ویندوز XP روی کار بیاید شما می توانستید یک نسخه از ویندوز را خریداری کنید و هر وقت بخواهید به هر تعداد این ویندوز را روی سیستم ها نصب کنید! اما وقتی ویندوز  XP روی کار آمد شما باید فقط یک نسخه برای یک سیستم خریداری می کردید. این موضوع شاید الان برای خیلی از افراد طبیعی باشد و پذیرفته شده باشد اما در آن زمان! یعنی حدود ۲۴ سال پیش برای حتی کشورهای توسعه یافته هم سخت مورد قبول واقع بود.

اما جالب بودن فعال سازی ویندوز XP مربوط به این می شود که برای این که نسخه ویندوز خود را نصب کنید حتی اگر فقط قرار بود آن را روی یک سیستم نصب کنید، باید آنلاین می ماندید (به این فکر کنید که دسترسی به اینترنت برای همه امکان پذیر نبود)! و یا این که با مایکروسافت تماس می گرفتید و یک کد ۵۰ رقمی!!!! به کاربران پشتیبانی گزارش می کردید تا آن ها دستگاه شما را شناسایی کنند! در نهایت یک کد ۴۲ رقمی به شما می دادند تا بتوانید سیستم خود را فعال سازی کنید.

هنوز ۵.۵ میلیون سیستم دارای ویندوز XP هستند

آخرین نسخه از ویندوز XP در سال ۲۰۰۸ ارائه شد و مایکروسافت حدود ۶ سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۴ پشتیبانی از ین ویندوز را متوقف کرد. اما در عین حال گزارش ها حاکی از این بود که حدود یک چهارم درصد از کاربران این ویندوز در سال ۲۰۱۴ بر این سیستم عامل وفادار ماندند! اگر یک حساب سر انگشتی کنیم می توان فهمید که در حال حاضر حدود ۵.۵ میلیون سیستم همچنان با ویندوز XP ران می شوند.

این آمار ما را به فکر فرو می برد که بعد از این همه سال هنوز چه کسانی باید از این سیستم عامل کهنسال استفاده کنند؟ مطمین ترین پاسخ این است که هنوز هم هستند مراکز یا سیستم های قدیمی که از نظر تکنولوژی توسعه نیافته اند و بر امکانات اولیه خود باقی مانده اند. البته برخی تجهیزات علمی، تجاری و صنعتی نیز هستند که با این سیستم عامل کار می کنند و ارتقای آن ها بسیار هزینه بر است. این علت های منطقی برای باقی ماندن بر این ویندوز بوده است.

از همه چیز اعجاب بر انگیز تر هم این که ComputerWorld مدعی است که احتمالا ناسا هم هنوز از این سیستم عامل روی سیستم های مراکز پرواز فضایی خود استفاده کند! البته این موضوع در مورد سیستم های دفاعی آمریکا امروزه صدق می کند.

دسته دیگری که هنوز بر این سیستم عامل وفادار مانده اند کسانی هستند که علاقه به حالت نوستالژیک این سیستم عامل دارند. دقت کنید که برخی از افراد برای تجربه بازی با XP همراهند چرا که هیچ مرورگری دیگر از این سیستم عامل پشتیبانی نمی کند و عملا امکان استفاده از اینترنت با مرورگر در این سیستم امکان پذیر نیست.

تعداد کاربران XP بیشتر از ویندوز ۸ بود

وقتی صحبت از ویندوز ۸ می شود من هم جزو کسانی هستم که هیچ خاطره ای از آن نداشتم! چرا که ویندو ۷ بهترین ویندوز برایم در آن زمان بود. ویندوز ۷ در سال ۲۰۰۹ رونمایی شد و حدود ۳ سال بعد ویندوز ۸ روانه بازار تکنولوژی شد! اما گفته شده که دو نسخه آخر ویندوز XP هنوز خیلی نسبت به ویندوز ۸ برتری ها داشته است.

بعد از این که یک سال از تولد ویندز ۸ گذشت شاهد این بودیم که تنها روی ۱۲.۲۶ درصد از سیستم های ویندوزی، ویندوز ۸ اجرا می شد! جالب تر این که در آن موقع میزان فعال بودن ویندوز XP روی سیستم ها ۱۷.۱۸ درصد بود!

اینجا بود که ویندوز ۸ عملا شکست خورد! اما جالب تر این که قبل از ویندوز ۷ ویندوزی در سال ۲۰۰۵ ارائه شد با نام ویندوز ویستا که حتی یاد و خاطره آن را کمتر از ویندوز ۸ می شنویم! ویستا توسعه یافت و تبدیل به ویندوز ۷ شد و موفقیت های زیادی کسب کرد.

پر بازدید ترین عکس تاریخ، پس زمینه ویندوز XP است

اگر بخواهیم میزان بازدید از عکس پس زمینه ویندوز XP که Bliss نام گذاری شده بود را به تناسب میزان فروش این سیستم عامل در نظر بگیریم بایک حسااب دقیق می توان گفت که در ۵ سال اولیه معرفی ویندوز XP مایکروسافت حدود ۴۰۰ میلیون نسخه از ویندوز را فروخت. همانطور که گفتیم هر سیستم فقط می توانست با یکی از این نسخه ها فعال شود. این سیستم عامل ها دارای عکس پس زمینه Bliss به صورت پیش فرض بودند. بدین ترتیب باید این عکس پر بازدید ترین بوده باشد. برخی معتقدند که مشهور ترین تصویر در جهان این عکس است.

اما این تصویر نقاشی است یا یک عکس واقعی؟ گفته شده که این عکس توسط یک عکاس به نام Charles O’Rear که عکاس Nat Geo بود در کالیفرنیا گرفته شده است. این عکس بخشی از یک فیلم بوده که بدون هیچ ویرایش یا کار فوتوشاپی ارائه شده است. گفته شده که مایکروسافت احتمالا این عکس را ۱۰۰ هزار دلار خریداری کرده است که البته رقم واقعی طبیعی است که محرمانه باشد!

ویندوز ۱۱ توسعه یافته بیس کد XP

همیشه مایکروسافت تلاش داشته تا سیستم عامل های خانگی و تجاری و حرفه ای را از هم مجزا کند. این موضوع برای ویندوز XP  هم رواج داشت. بدین ترتیب که دو خط تولید در مایکروسافت وجود داشت. یکی برای کاربران خانگی و دیگری کاربران تجاری!

کاربران خانگی از نسخه ویندوز XP با عنوان Windows 9x استفاده می کردند و نسخه تجاری آن NT نام داشت. طبیعی است که نسخه NT پایدارتر و قوی تر از 9X بود. اما 9X کاربر پسند تر بود.

همه چیز به همین روال پیش می رفت تا این که مایکروسافت تصمیم گرفت که بجای این که دو پایگاه داده کد برای این دو فیکس کند، به یکباره ویندوز 9X را کنار گذاشت و XP را بر مبنای NT توسعه داد. جالب است که این هسته باقی ماند و توسعه ویندوزهای بعدی روی این هسته انجام شده است. حتی جالب تر این که ویندوز ۱۱ نیز از همین هسته توسعه یافته است!

بیشتر بخوانید: اگر از ویندوز ۱۱ استفاده می کنید می توانید با تنظیمات ساده کارهای تان را سریع تر انجام دهید. برای یادگیری این تنظیمات اینجا را کلیک کنید.

ویندوز XP نسخه ۶۴ بیتی داشت

نسخه های قدیمی ویندوز که شامل ویندوز ۲۰۰۰ و ME و غیره می شدند، به گونه ای طراحی شده بودند که شما نمی توانستید آن ها را روی سیستمی با رم بالاتر از ۴ گیگ استفاده کنید. علت این امر هم این بود که این ویندوزها نسخه های ۳۲ بیتی را پشتیبانی می کردند. این معماری پشتیبانی از حافظه را به طور محدود دارد.

وقتی مایکروسافت XP را منتشر کرد یک نسخه ۶۴ بیتی از آن نیز منتشر کرد که قادر بود تا ۱۲۸ گیگابایت حافظه را پشتیبانی کند. در این نسخه می توانستید برخی از قابلیت های ۳۲ بیتی را هم داشته باشید. در مورد ویندوز XP هر چقدر بخواهیم بگوییم ممکن است برای نسل جدید از عجایب باشد اما باور کنید که در عصر خود هم اعتبار خوبی برای خود داشته است مثلا XP داشتن یک افتخار به شمار می آمد!

 فایروال بعدا به XP اضافه شد

کرم ها (‌چیزی مثل ویروس!) مهم ترین تهدیدهای ویندوز XP بودند و توانستند در مدت کوتاهی نفوذ کنند و بسیاری از سیستم ها را از کار بیندازند! این بد افزار قادر بود به طور خودکار از یک رایانه به دیگری منتقل شود. مشکل کرم ها با ایجاد فایروال ها قابل مدیریت بود. بدین ترتیب مایکروسافت مجبور شد که فایروال اضافه کند ولی همین هم مشکلاتی داشت! فایروال در ابتدا قادر به کنترل این معضل نبود و پیچیدگی های کرم ها را درک نمی کرد.

وقتی کرم ها حسابی سیستم های مهم نظیر سیستم های امنیتی فرودگاه ها، بیمارستان و گاردهای ساحلی بریتانیا را مورد هدف قرار دادند و مشکل ساز شدند مایکروسافت مجبور شد که یک دیواره آتش قدرتمند در سرویس پک دوم ویندوز XP آپدیت کند.

در مورد ویندوز XP همین قدر بگوییم که همه چیز در آن ساده بود و برای کسانی که به طراحی و موارد حاشیه ای توجه نداند هنوز هم می تواند یک ویندوز عالی باشد و شاید اصلا به همین دلیل بوده که در ویندوز ۱۱ شما می توانید شبیه ساز ویندوز XP را نصب و اجرا کنید.

آیا شما از نسلی هستید که این ویندوز را تجربه کرده است؟ در این باره نظر خود را بنویسید.

منابع کمکی متن و تصویر: HTG | shutterstock