چرا کتاب‌ها برای آموزش مفاهیم اجتماعی مهم هستند؟

کتاب‌خوانی تنها به یادگیری زبان محدود نمی‌شود. این فعالیت می‌تواند به توسعه مهارت‌های اجتماعی، هیجانی و شناختی کمک کند. از طریق اصول یادگیری اجتماعی-هیجانی، والدین می‌توانند مهارت‌هایی مانند همدلی، خودآگاهی، تنظیم احساسات و تصمیم‌گیری مسئولانه را به کودکان آموزش دهند.

کتاب و داستان به والدین این فرصت را می‌دهند تا روابط مثبت و رفتارهای اجتماعی را در کودکان تقویت کنند و به کودکان نشان دهند دیگران چگونه با موقعیت‌های مختلف مواجه می‌شوند. آنها به این واسطه می‌توانند مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی را ارتقا دهند و کودکان را با احساسات گوناگون آشنا کنند.

چگونه از کتاب‌ها برای آموزش مفاهیم اجتماعی استفاده کنیم؟

برای آموزش مفاهیم اجتماعی از طریق کتاب های کار پیش دبستانی می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد. چرا که کتاب‌ها ابزارهای قدرتمندی برای انتقال ارزش‌ها، مهارت‌های اجتماعی و درک احساسات دیگران هستند. در اینجا بعضی از روش‌هایی که می‌توان از کتاب‌ها برای آموزش مفاهیم اجتماعی استفاده کرد، آورده شده است:

خواندن کتاب‌ها به صورت تعاملی

وقتی کتاب را می‌خوانید، سعی کنید به کودک کمک کنید تا با شخصیت‌های داستان ارتباط برقرار کند. مثلا در طول داستان از او بپرسید: « فکر می‌کنی این شخصیت چه احساسی دارد؟» یا «اگر تو جای او بودی، چه کار می‌کردی؟». این پرسش‌ها باعث می‌شود که کودک بیشتر به احساسات و رفتارهای شخصیت‌های داستان توجه کند و مفاهیم اجتماعی مثل همدلی، دوستی، و حل اختلاف را درک کند.

بازی و فعالیت‌های گروهی پس از خواندن کتاب

حتی اگر کودک تنهاست، می‌توانید از طریق بازی‌های ساده اجتماعی که بعد از خواندن کتاب انجام می‌دهید، مفاهیم اجتماعی را آموزش دهید. برای مثال، بازی‌هایی مانند “نقش‌آفرینی” که کودک در آن نقش شخصیت‌های داستان را ایفا می‌کند، می‌تواند به او کمک کند تا احساسات و رفتارهای شخصیت‌ها را درک کند. می‌توانید از عروسک‌ها یا وسایل بازی استفاده کنید تا داستان را بازسازی کنید و کودک خود را به بازی دعوت کنید.

ترغیب به ساختن داستان‌های خود

بعد از خواندن کتاب، از کودک بخواهید که داستان خودش را بسازد و در آن موقعیت‌های اجتماعی مختلف را به نمایش بگذارد. مثلاً از او بخواهید داستانی بسازد که در آن شخصیت اصلی به دوستش کمک می‌کند یا درگیر یک مشکل اجتماعی می‌شود و باید راه‌حلی پیدا کند. این کار به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های حل مسئله و همدلی را تمرین کند.

استفاده از سوالات برای گفتگو درباره مفاهیم اجتماعی

بعد از هر کتاب، سوالات ساده‌ای مانند این‌ها بپرسید:

• دوست داری وقتی ناراحتی کسی به تو کمک کند؟ چرا؟
• چطور می‌توانیم با دوستانمان مهربان باشیم؟
• اگر غریبه ای از ما کمک خواست چه رفتاری باید داشته باشیم؟

مفاهیم اجتماعی مهمی که می‌توان از طریق کتاب‌ها آموزش داد:

توسعه و تقویت همدلی برای ارتباطات و روابط ما با دیگران بسیار مهم است. خواندن داستان‌ها یکی از بهترین روش‌ها برای تقویت همدلی است. داستان‌ها به کودکان کمک می‌کنند تا دنیای خود را با معرفی مردم، مکان‌ها، فرهنگ‌ها و ایده‌های مختلف بهتر درک کنند.

دلیل اینکه وقتی شخصیت‌های مورد علاقه‌مان آسیب می‌بینند، گریه می‌کنیم، وقتی خوشحال هستند، لبخند می‌زنیم و وقتی موفق می‌شوند، جشن می‌گیریم این است که ما به‌طور ناخودآگاه با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنیم. درست مانند اینکه مراقبت از عروسک‌ها یا حیوانات عروسکی می‌تواند درس‌های مهمی در مورد پرورش و مراقبت به کودک بیاموزد، ارتباط با شخصیت‌ها فواید شگفت‌انگیزی دارد. این امر به کودکان می‌آموزد که تجربه و احساسات دیگران را درک کنند. تعامل با شخصیت‌ها در کتاب‌ها مستقیماً به تعاملات اجتماعی در دنیای واقعی ترجمه می‌شود.

کتاب‌ها سنگ بنای خوبی برای کودکانی هستند که اضطراب اجتماعی دارند. برخی از کودکان در روز اول مدرسه وارد کلاس می‌شوند و آماده‌اند. برخی دیگر ممکن است عصبی باشند و احساس ترس و اضطراب کنند. این کاملاً طبیعی است و کتاب‌ها می‌توانند کمک کنند!

کتاب‌ها می‌توانند به عنوان سنگ بنای گذار از خانه با والدین به کلاس با معلمان و سایر کودکان در محیطی ناآشنا عمل کنند. اگر کودک شما عصبی است، می‌توانید کتاب‌هایی مثل وقتی عصبانی می شوم از انتشارات نردبان را بخوانید. این به کودک شما نشان می‌دهد که در احساسات و تجربه‌های خود تنها نیستند. دیدن یک شخصیت که بر ترس خود غلبه می‌کند یا به کلاس می‌رود، حتی ممکن است اعتماد به نفس کودک شما را تقویت کند

تعامل اجتماعی برای کودکان بسیار مهم است و آن‌ها هیچ‌گاه با یک کتاب در کنار خود تنها نخواهند بود!