1

ماینکرفت بیش از یک بازی ویدیویی محبوب در سطح جهانی است. با بیش از ۱۴۱ میلیون بازیکن فعال، این بازی به فضایی مجازی تبدیل شده که در آن کودکان به کاوش، خلق و تعامل می‌پردازند.

فراتر از سرگرمی: نقش ماینکرفت در رشد کودکان

محققان دانشگاه استرالیای جنوبی دریافته‌اند که ماینکرفت نقش مهمی در شکل‌گیری رشد کودکان، تعاملات اجتماعی و یادگیری شناختی ایفا می‌کند.

این مطالعه نشان می‌دهد که بازی گروهی در این محیط، روحیه کار تیمی، ارتباطات و حل مسئله را تقویت می‌کند.

هنگامی که کودکان در زمان واقعی با یکدیگر تعامل دارند، مهارت‌های کلیدی را توسعه می‌دهند که فراتر از بازی است. ماینکرفت دیگر فقط یک سرگرمی نیست؛ بلکه محیطی دیجیتال است که در آن ذهن‌های جوان رشد کرده و تکامل می‌یابند.

با توجه به اینکه مدارس بیشتری ماینکرفت نسخه آموزشی (Minecraft Education Edition) را در برنامه‌های درسی خود ادغام می‌کنند، والدین و معلمان باید درک کنند که کودکان چگونه در این فضاها تعامل دارند. این بازی فرصت‌های یادگیری بسیاری را فراهم می‌کند، اما چالش‌هایی نیز دارد که نیاز به راهنمایی و نظارت دارند.

ماینکرفت در توسعه اجتماعی و شناختی

دکتر وینچنزا (انزا) تودینی، پژوهشگر دانشگاه استرالیای جنوبی، معتقد است که ماینکرفت بستری ارزشمند برای خلاقیت، یادگیری و رشد اجتماعی فراهم می‌کند.

او می‌گوید:
“بر اساس آنچه از تعاملات کودکان در ماینکرفت مشاهده می‌کنیم، این بازی فراتر از یک سرگرمی دیجیتال است؛ بلکه یک زمین بازی مجازی است که در آن کودکان مهارت‌های حل مسئله، همکاری و توانایی‌های زبانی خود را تقویت می‌کنند.”

این بازی رفتارهای اجتماعی مثبت را ترویج می‌کند؛ به این صورت که بازیکنان اغلب یکدیگر را با احترام خطاب می‌کنند و بازخوردهای مثبت ارائه می‌دهند. برخلاف بسیاری از بازی‌های ویدیویی که بر کسب امتیاز یا شکست دادن رقبا تمرکز دارند، ماینکرفت امکان کاوش آزادانه را فراهم می‌کند.

این آزادی، خلاقیت را تقویت کرده و به کودکان کمک می‌کند تا با همکاری، روابط اجتماعی مستحکمی ایجاد کنند.

توسعه مهارت‌های زبانی و سواد دیجیتال

علاوه بر این، ماینکرفت به توسعه زبان و سواد دیجیتال کمک می‌کند. چه در حین بازی، چه هنگام تماشای آموزش‌های ویدیویی، و چه در بحث درباره استراتژی‌ها با همسالان، کودکان دایره لغات خود را گسترش داده و مهارت‌های ارتباطی‌شان را بهبود می‌بخشند.

این تعاملات به آن‌ها کمک می‌کند تا در ابراز ایده‌ها اعتمادبه‌نفس بیشتری کسب کنند و توانایی همکاری مؤثر خود را افزایش دهند.

توسعه مهارت‌های کار گروهی

یکی از قوی‌ترین ویژگی‌های ماینکرفت توانایی آن در پرورش مهارت‌های حل مسئله و کار تیمی است. این بازی موانعی را پیش روی بازیکنان قرار می‌دهد که آن‌ها باید با خلاقیت و تفکر استراتژیک بر آن‌ها غلبه کنند.

کودکان اغلب برای انجام وظایف مختلف با یکدیگر همکاری می‌کنند؛ خواه ساختن بناهای پیچیده باشد، خواه بقا در محیط‌های خطرناک، یا طراحی سازوکارهای درون بازی.

دکتر تودینی توضیح می‌دهد:
“ما همچنین نمونه‌های زیادی را مشاهده می‌کنیم که در آن بازیکنان باتجربه‌تر، بازیکنان کم‌تجربه‌تر را از طریق چالش‌ها راهنمایی می‌کنند. این یادگیری هدایت‌شده، تفکر خلاقانه، انگیزه و رشد را تقویت می‌کند و چون توسط همسالان انجام می‌شود، باعث توسعه مهارت‌های تیمی و افزایش اعتمادبه‌نفس می‌شود.”

این مدل یادگیری همتا به همتا به بازیکنان باتجربه اجازه می‌دهد که با راهنمایی دیگران، درک خود را تقویت کرده و مهارت‌های رهبری را پرورش دهند.

برخلاف بازی‌های رقابتی سنتی که بر موفقیت فردی تمرکز دارند، ماینکرفت بر دستاوردهای جمعی تأکید دارد. بازیکنان اغلب اهدافی را تعیین می‌کنند که نیاز به کار گروهی دارد، مانند ساختن بناهای عظیم یا حل معماهای پیچیده.

این فعالیت‌ها شبیه به چالش‌های واقعی هستند و ماینکرفت را به ابزاری مؤثر برای توسعه تفکر انتقادی و مهارت‌های همکاری تبدیل می‌کنند.

متعادل‌سازی مزایا با خطرات آنلاین

علی‌رغم مزایای آموزشی فراوان، ماینکرفت بدون خطر نیست. محیط‌های آنلاین باز می‌توانند کودکان را در معرض خطراتی مانند قلدری سایبری و تعامل با افراد ناشناس قرار دهند.

دکتر تودینی هشدار می‌دهد:
“همه فضاهای آنلاین دارای خطرات ایمنی هستند. در حالی که ماینکرفت تعاملات اجتماعی مثبتی را ترویج می‌کند، سرورهای عمومی می‌توانند کودکان را در معرض خطراتی مانند آزارهای اینترنتی یا ارتباط با بازیکنان ناشناس قرار دهند.”

والدین و معلمان باید اقدامات پیشگیرانه‌ای برای ایمنی کودکان در نظر بگیرند. انتخاب سرورهای خصوصی، تعیین محدودیت‌های مشخص برای تعاملات آنلاین، و نظارت بر محتوای بازی، می‌تواند تجربه‌ای امن‌تر ایجاد کند.

حمایت والدین از بازی ایمن

برای بهره‌گیری حداکثری از تأثیرات مثبت ماینکرفت، والدین باید بازی گروهی با خواهر و برادر یا دوستان را تشویق کنند. بازی در یک گروه آشنا، مهارت‌های اجتماعی و کار تیمی را تقویت کرده و خطرات مربوط به حالت چندنفره عمومی را کاهش می‌دهد.

انتخاب سرورهای خانوادگی یا خصوصی، محیطی کنترل‌شده ایجاد می‌کند که در آن کودکان بدون مواجهه با محتوای نامناسب یا بازیکنان ناشناس از بازی لذت ببرند.

والدین همچنین باید به فعالیت‌های فرزند خود در ماینکرفت علاقه نشان دهند، با آن‌ها بازی کنند، درباره تجربیاتشان سؤال بپرسند و گفت‌وگوهای آموزشی داشته باشند.

استفاده از ماینکرفت در آموزش

ماینکرفت نسخه آموزشی (Minecraft Education Edition) در مدارس سراسر جهان محبوبیت پیدا کرده و دروس ساختاریافته‌ای را در موضوعاتی مانند کدنویسی، ریاضیات و علوم محیطی ارائه می‌دهد.

معلمان دریافته‌اند که این بازی دانش‌آموزان را به شیوه‌ای منحصربه‌فرد درگیر می‌کند و یادگیری را تعاملی و لذت‌بخش‌تر می‌سازد.

به عنوان مثال، در ریاضیات، دانش‌آموزان می‌توانند برای درک اصول هندسی، سازه‌هایی بسازند. در علوم، آن‌ها می‌توانند اکوسیستم‌هایی را شبیه‌سازی کنند تا تغییرات محیطی را مطالعه کنند.

مدارس همچنین می‌توانند از این بازی برای آموزش شهروندی دیجیتال، امنیت سایبری و اهمیت تعاملات محترمانه استفاده کنند.

ماینکرفت به عنوان ابزاری برای یادگیری

با افزایش ادغام فناوری دیجیتال در آموزش، ماینکرفت الگویی برای استفاده از بازی‌های ویدیویی در یادگیری و توسعه ارائه می‌دهد. توانایی این بازی در تقویت حل مسئله، خلاقیت و کار تیمی، آن را به ابزاری ارزشمند برای خانه و کلاس درس تبدیل می‌کند.

در حالی که این بازی مزایای زیادی دارد، استفاده مسئولانه از آن ضروری است. با راهنمایی صحیح والدین و معلمان، کودکان می‌توانند با خیال راحت در دنیای دیجیتال ماینکرفت حرکت کنند و مهارت‌هایی را کسب کنند که فراتر از این بازی به آن‌ها کمک خواهد کرد.

کلید موفقیت، ایجاد یک رویکرد متعادل و ساختاریافته است که به کودکان امکان می‌دهد از ماینکرفت لذت ببرند و در عین حال درس‌های ارزشمندی برای زندگی بیاموزند.

این مطالعه در مجله Children’s Online Learning and Interaction منتشر شده است.