29 اسفند 1403 ساعت 11:28
محققان اکسیژن تاریک (Dark Oxygen) را در اعماق اقیانوس کفش کردند: جایی در تاریکترین نقاط اقیانوس که بدون نور خورشید، اکسیژن تولید میشود.
کشف شگفتانگیز «اکسیژن تاریک» در اعماق اقیانوس، فرضیههای دیرینه درباره منشأ حیات را به چالش کشیده و بحثهای علمی گستردهای را برانگیخته است. این یافته نشان میدهد که ممکن است سنگهای فلزی در تاریکترین نقاط اقیانوس بدون نیاز به نور خورشید قادر به تولید اکسیژن باشند. این پدیده، فرضیههای قبلی درباره چگونگی شکلگیری حیات اولیه بر روی زمین را زیر سوال میبرد.
این کشف که در مجله Nature Geoscience منتشر شد، نشان میدهد که گرهکهای چندفلزی در اعماق دریا میتوانند جریان الکتریکی کافی برای تجزیه آب به هیدروژن و اکسیژن تولید کنند. این فرایند که الکترولیز نامیده میشود، دیدگاه سنتی مبنی بر تولید اکسیژن از طریق فتوسنتز با نور خورشید را به چالش میکشد. این یافته برای شرکتهای معدنی که به دنبال استخراج فلزات گرانبها از این گرهکها هستند نیز اهمیت دارد.
کشف اکسیژن تاریک، منشأ حیات را زیر سوال میبرد!
انجمن علوم دریایی اسکاتلند با انتشار بیانیهای اعلام کرد: «کشف در اعماق دریا، منشأ حیات را زیر سوال میبرد.» فعالان محیط زیست نیز با ابراز نگرانی درباره معدنکاری در اعماق دریا، به اهمیت این کشف در نشان دادن ناشناختههای این مناطق اشاره کردهاند. سازمان صلح سبز در این باره گفت: «این کشف باورنکردنی، فوریت درخواست ما برای توقف معدنکاری در اعماق دریا را برجسته میکند.»
این کشف در منطقه کلاریون-کلیپرتون در اقیانوس آرام صورت گرفته است، منطقهای که به دلیل منابع غنی فلزی مورد توجه شرکتهای معدنی قرار دارد. گرهکهای چندفلزی این منطقه حاوی فلزاتی همچون منگنز، نیکل و کبالت هستند که در صنایع مختلف کاربرد دارند.
با این حال، این یافته با انتقاداتی از سوی برخی دانشمندان و شرکتهای معدنی روبرو شده است. شرکت The Metals Company با انتقاد از این مطالعه، آن را دارای نقصهای روششناختی دانسته است. مایکل کلارک، مدیر محیط زیست این شرکت، به خبرگزاری فرانسه گفت: «این یافتهها به طور منطقیتر به تکنیک ضعیف علمی و علم بیکیفیت نسبت داده میشوند.»
بسیاری از دانشمندان نیز نسبت به این نتایج ابراز تردید کردهاند. ماتیاس هکل از مرکز تحقیقات اقیانوسشناسی GEOMAR گفت: «او مدرک واضحی برای مشاهدات و فرضیهاش ارائه نکرد.» الیویه روکسل از Ifremer نیز با اشاره به چالشهای نمونهبرداری از اعماق دریا، احتمال وجود “حبابهای هوای به دام افتاده” در دستگاههای اندازهگیری را مطرح کرد.
اندرو سوییتمن، محقق اصلی این پژوهش، اعلام کرده است که در حال آمادهسازی پاسخ رسمی به این انتقادات است. او در این باره گفت: «این نوع رفت و برگشتها در مقالات علمی بسیار رایج است و موضوع را به جلو میبرد.» به این ترتیب، بحث درباره اکسیژن تاریک همچنان ادامه دارد و تحقیقات بیشتری برای روشن شدن این پدیده در راه است.
source