صنعت بانکداری ایران در آستانه سال ۱۴۰۴ با تحولات گسترده‌ای در حوزه دیجیتال مواجه است. رشد فناوری‌های نوین، ظهور فین‌تک‌ها و تغییر رفتار مشتریان، بانک‌ها را به بازنگری در مدل‌های کسب‌وکار واداشته است. این گزارش به بررسی وضعیت کنونی، چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی اکوسیستم مالی ایران می‌پردازد.
وضعیت کنونی اکوسیستم مالی ایران
اکوسیستم مالی ایران در سال‌های اخیر شاهد رشد قابل‌توجهی در حوزه فناوری‌های مالی بوده است. با این حال، تنها ۲۵ درصد از بازیگران این اکوسیستم با یکدیگر تعامل دارند و سیستم‌ها به‌صورت پراکنده فعالیت می‌کنند. این عدم هماهنگی، کارایی و نوآوری را تحت‌تأثیر قرار داده است.
چالش‌های پیش‌روی بانک‌ها
• تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی: تحریم‌ها دسترسی بانک‌ها به فناوری‌های پیشرفته و همکاری‌های بین‌المللی را محدود کرده است.
• عدم تعامل مؤثر بین بازیگران اکوسیستم: تنها ۲۵ درصد از بازیگران اکوسیستم مالی با یکدیگر تعامل دارند که این موضوع به پراکندگی سیستم‌ها و کاهش کارایی منجر شده است.
• مقاومت در برابر تغییر: فرهنگ سازمانی سنتی در برخی بانک‌ها، پذیرش نوآوری و تغییر را دشوار کرده است.
فرصت‌های پیش‌رو
• بانکداری باز و همکاری با فین‌تک‌ها: بانک‌ها می‌توانند با ایجاد APIهای باز، امکان همکاری با استارت‌آپ‌ها و ارائه خدمات نوین را فراهم کنند. در اروپا، تعداد APIهای بانکداری باز از ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳ با رشد ۲۲۰٪ به بیش از ۱.۵ میلیارد درخواست ماهانه رسیده است.
• توسعه رگ‌تک‌ها و سوب‌تک‌ها: استفاده از فناوری‌های نظارتی و تنظیم‌گری می‌تواند به افزایش شفافیت و کاهش ریسک‌های عملیاتی کمک کند.
• ریال دیجیتال: با پایان دوره آزمایشی ریال دیجیتال، برنامه‌ریزی برای توسعه و افزایش کاربردهای آن در دستور کار قرار دارد که می‌تواند به تسهیل تراکنش‌ها و کاهش هزینه‌ها منجر شود.
نقش بانک‌ها در اقتصاد پلتفرمی
بانک‌های سنتی می‌توانند با تبدیل شدن به پلتفرم‌های بانکی و ایجاد اکوسیستم‌های باز، خدمات خود را به پلتفرم‌های موجود متصل کرده و با فین‌تک‌ها همکاری کنند. این رویکرد می‌تواند به افزایش رقابت‌پذیری و ارائه خدمات متنوع‌تر به مشتریان منجر شود.
اقدامات پیشنهادی برای بانک‌ها
• سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های دیجیتال: توسعه سامانه‌های پیشرفته و امن برای ارائه خدمات دیجیتال ضروری است.
• تقویت همکاری با فین‌تک‌ها: ایجاد بسترهای همکاری و اشتراک دانش با استارت‌آپ‌های فناوری مالی می‌تواند به نوآوری و توسعه خدمات جدید کمک کند.
• بهبود چارچوب‌های قانونی و نظارتی: تدوین قوانین شفاف و به‌روز برای حمایت از فناوری‌های نوین و مدیریت ریسک‌های مرتبط ضروری است.
• آموزش و تغییر فرهنگ سازمانی: برگزاری دوره‌های آموزشی و ترویج فرهنگ پذیرش نوآوری در سازمان‌ها می‌تواند به تسهیل فرآیند تحول دیجیتال کمک کند.
صنعت بانکداری ایران در سال ۱۴۰۴ با چالش‌ها و فرصت‌های متعددی مواجه است. بانک‌هایی که بتوانند با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، همکاری با فین‌تک‌ها و تغییر در مدل‌های کسب‌وکار، خود را با شرایط جدید سازگار کنند، در این اکوسیستم رقابتی موفق خواهند بود.
منبع: فابانیوز
source