2. بررسی باتری و سیم‌کشی خودرو: باتری، قلب سیستم الکتریکی خودرو است و وظیفه تأمین انرژی برای تمامی قطعات الکتریکی، از جمله رله فن را بر عهده دارد. ولتاژ نامناسب، جریان ضعیف یا اتصالات معیوب باتری می‌توانند باعث اختلال در عملکرد رله فن و در نهایت سوختن آن شوند. رله فن برای عملکرد صحیح به ولتاژ مشخصی نیاز دارد. ولتاژ پایین‌تر از حد مجاز می‌تواند باعث عدم عملکرد صحیح رله و یا آسیب دیدن آن شود.

نوسانات ولتاژ می‌توانند به قطعات الکتریکی حساس، از جمله رله فن آسیب برسانند. با استفاده از یک مولتی‌متر، به طور مرتب ولتاژ باتری را بررسی کنید. ولتاژ باتری سالم باید در محدوده 12.6 تا 12.8 ولت در حالت خاموش و 13.7 تا 14.7 ولت در حالت روشن (هنگام کارکرد موتور) باشد.

3. رانندگی نرم در شرایط سخت: رانندگی در شرایطی مانند ترافیک سنگین، سربالایی‌های طولانی و یا سرعت‌های بالا در هوای گرم، می‌تواند فشار زیادی بر سیستم خنک‌کننده خودرو وارد کند. این فشار می‌تواند باعث افزایش دمای موتور، روشن ماندن طولانی مدت فن و در نتیجه استهلاک سریع‌تر رله فن شود. رانندگی نرم باعث کاهش دمای موتور می‌شود و در نتیجه، فن رادیاتور کمتر روشن می‌شود.

در صورت امکان، از رانندگی در شرایط سخت و ترافیک سنگین در هوای گرم خودداری کنید. هنگام رانندگی، سعی کنید از دور موتور پایین استفاده کنید تا فشار کمتری بر موتور و سیستم خنک‌کننده وارد شود. استفاده بیش از حد از کولر، می‌تواند فشار زیادی بر موتور و سیستم خنک‌کننده وارد کند. در صورت امکان، از کولر به میزان لازم استفاده کنید و در سرعت‌های بالا، پنجره‌ها را باز بگذارید.

4. تمیز نگه داشتن جعبه‌فیوز و رله فن: جعبه‌فیوز و رله فن، محل قرارگیری اتصالات الکتریکی حساس هستند. نفوذ رطوبت، گرد و غبار و سایر آلودگی‌ها به این قسمت‌ها می‌تواند باعث خوردگی، اتصال کوتاه و در نهایت، خرابی رله فن شود. رطوبت و آلودگی می‌توانند باعث خوردگی اتصالات الکتریکی و سوکت‌های رله فن شوند و گرد و غبار و ذرات معلق می‌توانند باعث ایجاد اتصال کوتاه در مدار الکتریکی رله فن شوند و رطوبت و آلودگی می‌توانند باعث اختلال در عملکرد رله فن و عدم روشن شدن فن رادیاتور شوند.

خرابی رله فن در خودروهای ایرانی

خرابی رله فن، یکی از مشکلات رایج در خودروهای مختلف است که می‌تواند منجر به افزایش بیش از حد دمای موتور و آسیب به قطعات داخلی شود. خودرو پراید با تنوع رله‌های تک دور، دو دور، چند مرحله‌ای و هوشمند، به دلیل قرارگیری در معرض حرارت بالای موتور و عوامل محیطی، مستعد ذوب شدن رله فن یا کارکرد یکسره و یا عدم کارکرد فن است. استفاده از رله‌های بی‌کیفیت، نوسانات ولتاژ و اتصالات نامناسب از دلایل خرابی در پراید هستند.

در پژو 206، رله فن با ظرفیت 40 تا 60 آمپر، بسته به مدل خودرو، در محفظه موتور قرار دارد. مشکل رایج این خودرو یکسره کار کردن فن است که ناشی از خرابی رله فن می‌باشد، البته عدم کارکرد یا کارکرد نامنظم فن نیز ممکن است مشاهده شود. در هنگام تعویض رله فن پژو 206، تطابق مشخصات فنی با خودرو بسیار مهم است. دلایل خرابی پژو 206 مشابه پراید شامل کیفیت پایین رله، نوسانات ولتاژ، اتصالات نامناسب و نفوذ رطوبت است. استفاده بیش از حد از کولر نیز می‌تواند در خرابی رله فن نقش داشته باشد.

سمند و 405، به ویژه با موتور XU7 که به گرمای زیاد معروف است، بسیار در معرض خرابی رله فن هستند. خرابی رله فن در این خودروها می‌تواند به یکسره کار کردن فن (باعث خالی شدن باتری) و یا عدم کارکرد فن (باعث داغ شدن موتور و سوختن واشر سر سیلندر) منجر شود. علاوه بر دلایل ذکر شده برای پراید و پژو 206، دمای بالای موتور XU7 و عدم نگهداری صحیح از سیستم خنک‌کننده از عوامل مهم خرابی رله فن در این خودروها هستند.

هزینه تعمیر رله فن خودرو در سال ۱۴۰۴

هزینه تعمیر رله فن خودرو در سال ۱۴۰۴، به دلیل قیمت نسبتاً پایین رله‌های فن جدید، معمولاً شامل تعویض کامل رله به جای تعمیر آن می‌شود. اتحادیه صنفی نیز نرخ مشخصی برای تعمیر رله فن اعلام نکرده است. با این حال، اگر بخواهیم هزینه تعمیر را در نظر بگیریم (که به ندرت انجام می‌شود)، عوامل مختلفی بر قیمت آن تأثیرگذار هستند.

نوع خودرو، نوع رله، تخصص مکانیک و باتری‌ساز و هزینه قطعات از جمله این عوامل هستند. هزینه تعمیر رله فن خودروهای داخلی به مراتب کمتر از خودروهای خارجی و لوکس است. برای خودروهای داخلی، هزینه تعمیر می‌تواند از حدود ۳۰۰ هزار تومان شروع شود و تا حدود ۵۰۰ هزار تومان (با توجه به پیچیدگی و نوع رله) افزایش یابد. برای خودروهای خارجی و گران‌تر، این هزینه می‌تواند به ۱ میلیون تومان و حتی بیشتر برسد.

جمع‌بندی نهایی

خرابی رله فن می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد سیستم خنک‌کاری و در نتیجه، آسیب‌های جدی به موتور خودرو شود.سیستم خنک‌کاری خودرو وظیفه دارد تا حرارت اضافی تولید شده توسط موتور را دفع کند و از افزایش بیش از حد دما جلوگیری نماید. فن خنک‌کننده، با مکش هوا از رادیاتور، به خنک شدن مایع خنک‌کننده کمک می‌کند. رله فن به عنوان یک کلید الکترونیکی، نقش واسطه بین ECU و فن را ایفا می‌کند و با اطمینان از عملکرد صحیح فن، از داغ شدن بیش از حد موتور جلوگیری می‌کند.

خرابی رله فن می‌تواند با علائم مختلفی همراه باشد. یکی از شایع‌ترین علائم، افزایش دمای موتور و داغ شدن آن است. در این حالت، آمپر آب به محدوده قرمز نزدیک شده و یا چراغ هشدار دمای آب روشن می‌شود. همچنین، در صورتی که رله فن خراب باشد، ممکن است فن خنک‌کننده به طور کلی از کار بیفتد و در نتیجه، موتور نتواند به درستی خنک شود.

برای تشخیص خرابی رله فن، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد. ساده‌ترین راه برای تست رله فن، تعویض آن با یک رله سالم و اطمینان از عملکرد صحیح آن است. اگر با تعویض رله مشکل برطرف شود، مشخص می‌شود که رله قبلی خراب بوده است. قبل از هر اقدامی،فیوز مربوط به رله فن را بررسی کنید. سوختن فیوز می‌تواند از عملکرد صحیح رله جلوگیری کند.

با رعایت چند نکته ساده، می‌توان طول عمر رله فن را افزایش داد و از خرابی زودهنگام آن جلوگیری کرد. به طور منظم سیستم‌های برقی خودرو، از جمله باتری و سیم‌کشی‌ها را بررسی کنید و از سالم بودن آن‌ها اطمینان حاصل نمایید. اتصالات شل یا سیم‌های فرسوده می‌توانند باعث آسیب دیدن رله فن شوند. در هنگام تعویض رله فن، از قطعات باکیفیت و اصلی استفاده کنید. رله‌های ارزان‌قیمت و غیراصلی ممکن است طول عمر کوتاهی داشته باشند.

رانندگی با دور موتور بالا و تحت فشار زیاد در هوای گرم، می‌تواند باعث افزایش دمای موتور و فشار بر روی سیستم خنک‌کاری، از جمله رله فن شود. سعی کنید در هوای گرم، رانندگی نرمال و کم‌فشاری داشته باشید. سیستم خنک‌کاری خودرو را به طور دوره‌ای بررسی و سرویس کنید. از کافی بودن میزان مایع خنک‌کننده و سالم بودن رادیاتور و ترموستات اطمینان حاصل نمایید و از نفوذ آب و رطوبت به رله فن جلوگیری کنید. رطوبت می‌تواند باعث خوردگی و خرابی رله شود.

همچنین بخوانید