میهمانی تک درس این امکان را به دانشجویان می‌دهد تا در شرایط خاص، تنها برای گذراندن یک یا چند درس مشخص به دانشگاهی دیگر مراجعه کنند. این امکان با هدف تسهیل شرایط تحصیلی و جلوگیری از عقب‌افتادگی تحصیلی ایجاد شده و بیشتر برای دانشجویان در آستانه فارغ‌التحصیلی کاربرد دارد. بسیاری از دانشجویان با اصطلاحاتی مثل تک درس، تک درس چیست و شرایط مهمان شدن تک درس در دانشگاه دیگر آشنایی کافی ندارند و نمی‌دانند این فرایند در دانشگاه‌های مختلف مانند سراسری، آزاد، پیام نور یا فنی چه تفاوت‌هایی دارد. شناخت کامل این روند می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا بهترین تصمیم را برای تکمیل واحدهای باقی‌مانده بگیرند و از امکانات قانونی موجود بهره ببرند.

در صورتی که نیاز به راهنمایی در خصوص میهمانی تک درس و شرایط دانشگاه ها سال ۱۴۰۴ دارید، برای تماس با مجموعه ایران تحصیل از طریق تلفن ثابت بدون گرفتن کد پیش شماره و عدد ۰ با شماره ۵۳۰۷ ۹۰۷ ۹۰۹ تماس حاصل نمایید.

تک درس چیست؟

تک درس به حالتی گفته می‌شود که دانشجو برای فارغ‌التحصیلی تنها یک یا دو درس باقی‌مانده دارد. این امکان برای افرادی ایجاد شده که بیشترین واحدهای درسی خود را گذرانده‌اند اما به دلیل حذف یا عدم ارائه برخی دروس در ترم جاری یا مشکلات خاص، قادر به گذراندن آن درس‌ها در دانشگاه خود نیستند. دانشجو در چنین شرایطی می‌تواند یا آن درس را به صورت معرفی به استاد بگذراند یا به‌صورت مهمان در دانشگاه دیگر ثبت‌نام کند.

تفاوت تک درس با معرفی به استاد

تفاوت اصلی بین “تک درس” و “معرفی به استاد” در نحوه اخذ و شرایط استفاده از این دو روش برای گذراندن دروس باقی‌مانده در دانشگاه است. این دو روش معمولاً برای دانشجویانی که تعداد کمی درس تا فارغ‌التحصیلی دارند و نمی‌خواهند یا نمی‌توانند در ترم عادی کلاس شرکت کنند، کاربرد دارد. در جدول زیر به طور خلاصه تفاوت تک درس و معرفی به استاد اوزده شده است:

شرایط تک درس

درخواست تک درس در تمامی دانشگاه‌ها تنها برای دانشجویانی پذیرفته می‌شود که در آستانه فارغ‌التحصیلی قرار دارند و درس‌های باقی‌مانده در دانشگاه آن‌ها ارائه نمی‌شود یا گذراندن آن‌ها به‌دلایلی ممکن نیست. البته شرایط در هر دانشگاه متفاوت است.

شرایط تک درس دانشگاه سراسری

در دانشگاه‌های دولتی یا سراسری، شرایط نسبتاً سخت‌گیرانه‌تری برقرار است. دانشجو باید حداکثر دو درس باقیمانده داشته باشد و این دروس نباید در ترم جاری در دانشگاه مبدا ارائه شده باشند. همچنین معدل کل دانشجو باید بالاتر از حد مشخصی (مثلاً ۱۲ برای کارشناسی) باشد و درخواست باید به تایید گروه آموزشی و شورای آموزش برسد.

شرایط تک درس دانشگاه آزاد

برای اخذ تک درس در دانشگاه زیر شرایط زیر برقرار است:

• دانشجو باید حداکثر با ۲ عنوان درس صرفاً تئوری (نظری) تا فارغ‌التحصیلی فاصله داشته باشد.
• این دروس را می‌تواند به صورت معرفی به استاد (تک درس) اخذ کند.
• دروس عملی، کارآموزی و پروژه به هیچ عنوان امکان اخذ به صورت تک درس یا معرفی به استاد ندارند.
• دانشجو باید همه نمرات سایر دروس، از جمله کارآموزی و پروژه را در کارنامه خود ثبت کرده باشد و هیچ نمره ناتمامی نداشته باشد.
• پرونده تحصیلی دانشجو باید کامل باشد (شامل اصل مدرک تحصیلی مقطع قبل، ریزنمرات، تأییدیه تحصیلی، عکس، تصویر شناسنامه و کارت ملی).
• اگر دانشجو در امتحان تک درس شرکت نکند یا نمره قبولی نگیرد، باید درس را در ترم بعدی به صورت عادی و با حضور در کلاس اخذ کند.
• دروس نظری-عملی فقط در صورتی به صورت معرفی به استاد ارائه می‌شوند که دانشجو قبلاً آن درس را اخذ کرده و مردود شده یا حذف اضطراری انجام داده باشد.
• شرط معدل خاصی برای اخذ تک درس در دانشگاه آزاد ذکر نشده، اما دانشجو باید در آستانه فراغت از تحصیل باشد و تمامی واحدهای دیگر را با موفقیت گذرانده باشد.
• شهریه اخذ تک درس مطابق با شهریه متغیر هر واحد نظری و هزینه‌های جانبی همان سال محاسبه می‌شود

شرایط تک درس دانشگاه پیام نور

در دانشگاه پیام نور، در صوتی که دانشجو درخواست مهمانی دانشگاه پیام نور را داشته باشد و اگر دانشجویی تنها یک درس نظری برای فارغ‌التحصیلی باقی‌مانده داشته باشد، می‌تواند آن را به صورت تک درس بگذراند.

• برای ثبت این درس به عنوان تک درس، دانشجو باید به دانشگاه مراجعه کند. پس از تأیید وضعیت توسط کارشناس آموزش، ثبت‌نام و انتخاب واحد مربوطه به صورت رسمی انجام می‌شود.
• گذراندن درس به صورت تک درس مشمول پرداخت شهریه است. این هزینه شامل نیمی از شهریه ثابت ترم و شهریه مربوط به حالت خودخوان آن درس می‌شود.
• زمان امتحان تک درس در هر ترم توسط دانشگاه و با هماهنگی استاد و دانشجو تعیین می‌گردد و معمولاً به صورت رسمی به هر دو اعلام می‌شود.
• در برخی موارد، نمره‌ای که از تک درس کسب می‌شود، به ترم گذشته منتقل می‌شود. اما اگر شرایط لازم فراهم نباشد، نمره در همان ترم ثبت خواهد شد. به طور مثال، دانشجویی در ترم تابستان یک درس دو واحدی را به صورت تک درس بگذراند و نمره ۱۲ بگیرد. اگر تعداد واحدهای او در تابستان کمتر از ۶ باشد (مثلاً ۴ واحد)، این نمره می‌تواند به تابستان منتقل شود. اما اگر تعداد واحدها ۶ یا بیشتر باشد، نمره تک درس در همان ترم اول ثبت می‌ماند.
• توجه داشته باشید: اگر دانشجویی در ترم آخر یک درس را مردود شود و بعداً همان درس را به صورت تک درس انتخاب کند، نمره قبلی او حذف نخواهد شد. در واقع، نمره جدید در ترم جاری ثبت می‌شود و نمره مردودی همچنان در کارنامه باقی می‌ماند.
• زمان دقیق فارغ‌التحصیلی برای دانشجویانی که درس تک درس دارند، بسته به تاریخ ثبت نمره آن درس در سیستم آموزشی دانشگاه تعیین می‌شود.

شرایط تک درس دانشگاه فنی

دانشجویان دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای که در آستانه فارغ‌التحصیلی هستند، تحت شرایط خاصی می‌توانند دروس باقی‌مانده خود را به صورت تک‌درس اخذ کنند. مهم‌ترین شرایط و ضوابط این طرح به شرح زیر است:

• دانشجو باید حداکثر با ۲ عنوان درس صرفاً تئوری (نظری) تا فارغ‌التحصیلی فاصله داشته باشد تا بتواند این دروس را به صورت تک‌درس اخذ نماید.
• دروس عملی، کارآموزی و پروژه را نمی‌توان به صورت تک‌درس یا معرفی به استاد اخذ کرد؛ این دروس باید قبلاً گذرانده و نمره آن‌ها در کارنامه ثبت شده باشد.
• برای دروس نظری-عملی، تنها در صورتی می‌توان بخش نظری را به صورت تک‌درس اخذ کرد که دانشجو قبلاً آن درس را اخذ کرده و مردود شده یا حذف اضطراری داشته باشد.
• پرونده تحصیلی دانشجو باید کامل باشد (شامل اصل مدرک تحصیلی دوره قبل، ریزنمرات، تأییدیه تحصیلی، عکس، تصویر شناسنامه و کارت ملی).
• دانشجو نباید هیچ نمره ناتمام یا ثبت‌نشده‌ای در سامانه آموزشی داشته باشد.
• امتحان تک‌درس به صورت حضوری و در بازه زمانی اعلام‌شده توسط دانشگاه با هماهنگی استاد برگزار می‌شود.
• در صورت عدم قبولی یا عدم حضور در آزمون تک‌درس، دانشجو باید درس مذکور را در ترم بعدی به صورت عادی و با حضور در کلاس اخذ کند.
• دانشجویان ورودی سال‌های قبل باید پیش از امتحان تک‌درس، درخواست و وضعیت تحصیلی خود را بررسی و مجوز معرفی به استاد را دریافت کنند.
• ثبت‌نام تک‌درس باید در بازه زمانی اعلام‌شده توسط دانشگاه انجام شود و پس از آن مجوز صادر نمی‌شود.
• دانشجو باید فرم مربوطه را تکمیل و به کارشناس آموزش تحویل دهد و پس از تأیید نهایی، با استاد مربوطه برای شرکت در امتحان هماهنگ کند.
• آزمون تک‌درس فقط برای دروس نظری یا بخش نظری دروس نظری-عملی (در شرایط خاص) مجاز است و شامل دروس عملی، کارآموزی و پروژه نمی‌شود

مراحل و نحوه درخواست تک درس

درخواست برای گذراندن تک درس باید به‌صورت رسمی و از طریق آموزش دانشگاه انجام شود. مراحل معمول به این صورت است:

• مراجعه به اداره آموزش دانشگاه و دریافت فرم مربوط به درخواست تک درس
• تکمیل دقیق فرم با ذکر عنوان دروس، دلیل درخواست و دانشگاه مقصد (در صورت میهمانی)
• تایید گروه آموزشی و ارائه مدارک لازم مانند گواهی پزشکی یا محل سکونت
• ارسال درخواست به دانشگاه مقصد در صورت مهمانی و پیگیری تایید آن
• ثبت نهایی درس در سامانه آموزشی و شرکت در کلاس یا آزمون درس

فراموش نکنید که این فرآیند معمولاً زمان‌بر است و باید چند هفته قبل از شروع ترم پیگیری شود.

میهمانی تک درس چیست؟

مهمانی تک درس به وضعیتی گفته می‌شود که دانشجو به دلایل خاصی نمی‌تواند یک یا چند درس مشخص را در دانشگاه محل تحصیل خود بگذراند و به همین دلیل، با دریافت مجوز رسمی، آن درس یا دروس را در دانشگاه دیگری (دانشگاه مهمان) می‌گذراند. این امکان معمولاً در مواردی کاربرد دارد که:

• درس موردنظر در ترم جاری در دانشگاه مبدا ارائه نمی‌شود.
• دانشجو به دلایل خانوادگی، شغلی یا جسمی امکان حضور در کلاس دانشگاه خود را ندارد.
• دانشجو در آستانه فارغ‌التحصیلی است و منتظر ماندن برای ترم آینده، زمان‌بر یا پرهزینه خواهد بود.

در این نوع مهمانی، برخلاف انتقال دائم یا انتقال موقت، فقط برای یک یا چند واحد خاص در یک ترم خاص مجوز حضور در دانشگاه دیگر داده می‌شود. مجوز میهمانی تک درس باید هم از دانشگاه مبدا و هم از دانشگاه مقصد دریافت شود و معمولاً شرایط مشخصی برای دریافت آن در آیین‌نامه‌های آموزشی هر دانشگاه تعریف شده است.

شرایط مهمانی تک درس

برای گرفتن مهمانی تک درس باید شرایط خاصی برقرار باشد. از جمله این شرایط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درس مورد تقاضا باید جزو دروس مصوب رشته تحصیلی دانشجو باشد. در غیر این صورت باید تأییدیه شورای گروه و دانشکده اخذ شود.
• دانشجو باید حداقل یک نیمسال تحصیلی را در دانشگاه مبدا گذرانده باشد و معمولاً معدل بالای ۱۳ داشته باشد.
• دانشگاه مقصد باید ظرفیت و امکان ارائه درس مورد نظر را داشته باشد و با درخواست دانشجو موافقت کند.
• پس از گذراندن درس، نمره به صورت رسمی از دانشگاه مقصد به دانشگاه مبدا ارسال می‌شود تا در کارنامه دانشجو ثبت گردد.
• دانشجو فقط برای یک دانشگاه می‌تواند درخواست مهمانی ثبت کند و باید بازه زمانی ثبت درخواست را رعایت کند.

شرایط میهمانی تک درس دانشگاه آزاد

دانشجوی دانشگاه آزاد می‌تواند در شرایط خاص، برای گذراندن یک یا چند درس محدود به واحد دانشگاهی دیگری درخواست میهمانی تک درس بدهد. این روش بیشتر برای تسهیل در فارغ‌التحصیلی یا مشکلات خاص (مثل تغییر محل زندگی) استفاده می‌شود.

شرایط میهمانی تک درس در دانشگاه آزاد:

• باید دانشجو در واحد مبدا (دانشگاه اصلی خودش) ثبت نام کرده باشد.
• حداکثر تعداد دروس قابل مهمانی معمولاً ۶ واحد درسی است.
• دروس انتخابی باید در برنامه درسی رشته و مقطع دانشجو وجود داشته باشد.
• دروس باید از نظر محتوا و تعداد واحد با واحد مبدا تطبیق داشته باشد.
• میهمانی نیازمند موافقت دانشگاه مبدا و دانشگاه مقصد است.
• معمولا می‌توان دروس عمومی، پایه یا تخصصی نظری را میهمان شد (دروس عملی و پروژه‌ای سخت‌تر پذیرفته می‌شوند).
• درخواست باید در زمان‌بندی مشخص شده (قبل از شروع ترم) ثبت شود.
• شهریه در دانشگاه مقصد طبق تعرفه همان دانشگاه دریافت می‌شود.
• نمرات اخذ شده در دانشگاه مقصد مستقیماً در کارنامه دانشگاه مبدا ثبت می‌شود و در معدل تاثیر دارد.
• بعضی واحدها ممکن است شرط معدل یا حدنصاب خاص برای پذیرش میهمان تعیین کنند.

میهمانی تک درس علوم پزشکی

در دانشگاه‌های علوم پزشکی، میهمانی تک درس به این معنی است که دانشجو برای گذراندن یک یا چند درس محدود، با موافقت دانشگاه مبدا و مقصد، به طور موقت در دانشگاه دیگری تحصیل کند. این امکان معمولاً برای دانشجویان سال آخر یا در شرایط خاص فراهم می‌شود.

شرایط میهمانی تک درس در علوم پزشکی:

• دانشجو باید حداقل ۷۰ درصد دوره تحصیلی خود را در دانشگاه مبدا گذرانده باشد.
• تعداد واحدهای قابل اخذ در مهمانی تک درس محدود است (معمولاً ۲ تا ۶ واحد).
• درس‌های انتخابی باید از نظر محتوا، تعداد واحد و سرفصل با درس‌های دانشگاه مبدا تطبیق کامل داشته باشد.
• دروس مهارتی، کارآموزی بالینی، کارورزی و دروس تخصصی عملی معمولاً قابل میهمانی نیستند مگر در شرایط خاص و موافقت دانشگاه مقصد.
• داشتن معدل قابل قبول (مثلاً حداقل ۱۲ یا بالاتر) برای درخواست میهمانی الزامی است.
• میهمانی در دانشگاه‌های معتبر (با مجوز وزارت بهداشت) پذیرفته می‌شود.
• شهریه برای دانشجویان شهریه‌پرداز (پردیس، شهریه‌ای) بر اساس تعرفه دانشگاه مقصد دریافت می‌شود.
• دانشجو باید درخواست خود را در بازه زمانی مشخص (معمولاً قبل از شروع ترم) به آموزش دانشگاه ارائه دهد.
• نمره دروس گذرانده شده در دانشگاه مقصد به کارنامه دانشگاه مبدا منتقل و در معدل کل محاسبه می‌شود.
• برخی دانشگاه‌ها برای دروس حساس، برگزاری آزمون تطبیقی یا امتحان مجدد در دانشگاه مبدا را شرط می‌گذارند.

هزینه مهمانی تک درس

هزینه مهمانی تک‌ درس برای دانشجویان بستگی به نوع دانشگاه (روزانه یا شبانه/نوبت دوم)، مقطع تحصیلی، و دانشگاه مقصد دارد. در ادامه، جزئیات این هزینه‌ها بر اساس آخرین مصوبات و جداول شهریه (مبالغ به ریال و تقریبی است؛ بسته به دانشگاه ممکن است متفاوت باشد) آورده شده است:

• واحد نظری یعنی کلاس‌های فقط تئوری (مثلا دروس عمومی یا نظری رشته‌ها).
• واحد عملی شامل آزمایشگاه، کارگاه یا دروس مهارتی است که تجهیزات می‌طلبد.
• پروژه یا پایان‌نامه به دلیل نیاز به استاد راهنما و کار تحقیقی، هزینه بیشتری دارد.
• در مهمانی تک درس معمولا هزینه به صورت “واحد به واحد” با تعرفه دانشگاه مقصد حساب می‌شود.

نحوه دریافت میهمانی تک درس از سایر دانشگاه ها

مهمانی تک‌درس به معنای اخذ یک یا چند درس مشخص در دانشگاهی غیر از دانشگاه محل تحصیل اصلی دانشجو است. این فرآیند دارای مراحل و شرایط مشخصی است که باید به دقت رعایت شود. مراحل دریافت مهمانی تک‌درس معمولا با طی کردن مسیر زیر انجام می شود:

• ابتدا دانشجو باید دستورالعمل اجرایی مربوط به مهمانی تک‌درس را از دانشگاه خود مطالعه کند و اطمینان یابد که واجد شرایط است.
• دانشجو باید فرم اخذ تک‌درس به عنوان مهمان را (معمولاً در سه نسخه و به صورت تایپ‌شده) تکمیل کند. اگر درس مورد نظر در سامانه آموزشی (مانند گلستان) وجود نداشت، ارائه سیلابس درس با تأیید دانشگاه مقصد الزامی است.
•  فرم تکمیل‌شده باید به تأیید استاد راهنما و مدیر گروه آموزشی برسد.
• فرم پس از تأیید مدیر گروه، باید به کارشناس آموزش و سپس معاون آموزشی دانشکده ارائه شود تا مراحل اداری آن تکمیل گردد.
• پس از طی مراحل فوق و ثبت نامه در دبیرخانه، یک نسخه از فرم تأییدشده به دانشجو داده می‌شود تا به دانشگاه مقصد ارائه کند.

ثبت درخواست در سامانه گلستان (در صورت استفاده دانشگاه): برخی دانشگاه‌ها از سامانه گلستان برای ثبت درخواست استفاده می‌کنند. در این حالت، دانشجو باید از طریق بخش پیشخوان سامانه، درخواست مهمانی تک‌درس را ثبت، اطلاعات را تکمیل و برای گردش کار اداری ارسال کند

خلاصه مطلب میهمانی تک درس

میهمانی تک درس یک راه‌حل قانونی و کاربردی برای دانشجویانی است که نمی‌توانند برخی از واحدهای باقیمانده را در دانشگاه خود بگذرانند. این امکان می‌تواند مسیر فارغ‌التحصیلی را هموارتر کرده و از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری کند. آگاهی از شرایط هر دانشگاه، مدارک لازم و مراحل اداری، نقش مهمی در موفقیت این فرآیند دارد.

برای مشاوره و پیگیری دقیق روند میهمانی تک درس و بررسی کامل اینکه معرفی به استاد چیست، پیشنهاد می‌شود برای تماس با مجموعه ایران تحصیل از طریق تلفن ثابت بدون گرفتن کد پیش شماره و عدد ۰ با شماره ۵۳۰۷ ۹۰۷ ۹۰۹ تماس حاصل نمایند.