در ماه‌های اخیر، رشد انفجاری ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی مانند ChatGPT، نگاه‌ها را به سمت آینده موتورهای جستجو معطوف کرده است. این سؤال جدی مطرح می‌شود که آیا چت‌بات‌های هوشمند می‌توانند سلطه‌ی گوگل را در حوزه جستجو تهدید کنند یا خیر؟

گزارش جدید پلتفرم OneLittleWeb که رفتار کاربران را در بیش از ۲۵۰ هزار وب‌سایت و در بازه‌ای یک‌ساله بررسی کرده، پاسخ‌های قابل‌توجهی به این سؤال داده است. در این تحقیق، ترافیک بازدید از ۱۰ موتور جستجوی اصلی و ۹ چت‌بات محبوب مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج نشان می‌دهد که هنوز تا حذف گوگل فاصله زیادی وجود دارد.

گوگل همچنان فرمانروای میدان جستجو

بر اساس یافته‌ها، گوگل همچنان با اختلاف چشمگیر، پیشتاز بازار جستجو است. این موتور جستجو با سهم ۸۷.۶ درصدی از کل ترافیک جستجو، موقعیت خود را در صدر حفظ کرده است. در مقابل، ChatGPT تنها موفق به جذب ۸.۴۳ درصد از ترافیک چت‌بات‌ها شده و هنوز تا تبدیل شدن به رقیب جدی فاصله دارد.

نکته مهم‌تر این است که تعداد بازدیدهای گوگل ۲۶ برابر بیشتر از ChatGPT است. اگرچه چت‌بات OpenAI به‌عنوان سومین سرویس جستجوگر محبوب در جهان شناخته شده، اما هنوز پشت‌سر گوگل و بینگ قرار دارد و مسیر طولانی برای رسیدن به رتبه‌های بالاتر پیش رو دارد.

چت‌بات‌ها در حال رشد، اما با سرعت متفاوت

رشد چت‌بات‌هایی مانند Grok (متعلق به xAI به رهبری ایلان ماسک) و DeepSeek (سرویس چینی که حالا دومین چت‌بات محبوب جهان است) نشان می‌دهد که کاربران به‌سرعت در حال آزمایش گزینه‌های جدید برای جستجوی اطلاعات هستند. این چت‌بات‌ها با بهره‌گیری از مدل‌های زبانی پیشرفته، توانسته‌اند طی مدت کوتاهی بخش قابل‌توجهی از کاربران را جذب کنند.

در عین حال، کاهش ترافیک کلی موتورهای جستجو بسیار ناچیز بوده و تنها ۰.۵۱ درصد گزارش شده است. این عدد به‌خوبی نشان می‌دهد که کاربران همچنان برای بسیاری از نیازهای جستجویی خود به موتورهای کلاسیکی مانند گوگل و بینگ وفادار مانده‌اند. گوگل نیز با بهره‌گیری از هوش مصنوعی و معرفی قابلیت‌های مولد در نتایج جستجو، سعی دارد این روند را حفظ کند.

نسل Z، پیشتاز استفاده از چت‌بات‌ها

تحلیل‌های تکمیلی نشان می‌دهد که تفاوت سنی کاربران نیز نقش مهمی در استفاده از ابزارهای جستجو دارد. کاربران نسل Z علاقه بیشتری به چت‌بات‌ها دارند و تمایل دارند از طریق گفت‌وگوی سریع، پاسخ سؤالات خود را دریافت کنند. این در حالی است که نسل‌های قدیمی‌تر هنوز ترجیح می‌دهند برای جستجو، از پلتفرم‌هایی مانند گوگل استفاده کنند که نتایج متنوع‌تری را در قالب لینک و مقاله در اختیارشان قرار می‌دهد.

این تغییر رویکرد به‌وضوح نشان می‌دهد که چت‌بات‌ها به‌جای آنکه جایگزین کامل موتورهای جستجو شوند، بیشتر نقش مکمل را بازی می‌کنند. آن‌ها برای جستجوهای سریع، پاسخ‌های مستقیم و بدون نیاز به کلیک، ایده‌آل هستند. اما در موضوعاتی که نیاز به تحلیل، مقایسه یا منابع تخصصی‌تری وجود دارد، موتورهای جستجو همچنان انتخاب اول کاربران هستند.

هم‌زیستی به‌جای حذف کامل

مطالعه انجام‌شده یک نکته کلیدی دیگر را هم روشن می‌کند: چت‌بات‌ها نمی‌توانند بدون زیرساخت موتورهای جستجو به فعالیت ادامه دهند. بخش زیادی از ترافیکی که به نام چت‌بات‌ها ثبت می‌شود، در واقع حاصل استفاده آن‌ها از APIها و منابع داده‌ای خود موتورهای جستجوست. بنابراین، حتی در صورت گسترش استفاده از چت‌بات‌ها، ساختار جستجوی سنتی همچنان پابرجا خواهد ماند.

در نتیجه می‌توان گفت آینده جستجو به‌جای حذف یکی و جایگزینی کامل با دیگری، به سمت هم‌زیستی و تعامل بین چت‌بات‌های هوش مصنوعی و موتورهای جستجو پیش می‌رود. گوگل، بینگ و سایر بازیگران بزرگ این حوزه به‌خوبی متوجه این تغییر شده‌اند و با به‌روزرسانی محصولات خود، تلاش می‌کنند در این رقابت، همچنان در خط مقدم باقی بمانند.