دانشمندان کره جنوبی با کشف شبکه‌ای جدید از عروق لنفاوی نزدیک سطح پوست، نشان دادند ماساژ ساده و ملایم صورت‌وگردن می‌تواند جریان مایع مغزی-نخاعی را تا 3 برابر افزایش دهد. این یافته‌ها می‌تواند برای درمان‌های نوین بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر مفید باشند.

براساس گزارش New Scientist، مغز انسان، مانند سایر اعضای بدن، برای دفع مواد زائد ناشی از فعالیت سلول‌های خود، به سیستم پاکسازی نیاز دارد. این وظیفه بر عهده مایع مغزی-نخاعی (CSF) است که با گردش در اطراف و درون مغز پروتئین‌های سمی مانند «بتا-آمیلوئید» (مرتبط با بیماری آلزایمر) را شستشو می‌دهد و از طریق عروق لنفاوی دفع می‌کند. اکنون، دانشمندان مؤسسه علم و فناوری کره (KAIST) راهی جدید و غیرتهاجمی برای تقویت این سیستم پاکسازی کشف کرده‌اند.

پاکسازی مواد زائد مغز با ماساژ صورت و گردن

پیش‌ازاین، تصور می‌شد عروق لنفاوی اصلی که مایع مغزی-نخاعی را تخلیه می‌کنند، در عمق گردن قرار دارند و دسترسی به آنها دشوار است. اما محققان در پژوهش حاضر با آزمایش روی موش‌ها موفق به کشف شبکه‌ای ناشناخته از این عروق در فاصله فقط 5 میلی‌متری زیر پوست صورت و گردن شدند.

آنها برای بررسی تأثیر تحریک این عروق، دستگاهی ساده برای ماساژ ساختند و به یک دقیقه، صورت و گردن موش‌های پیر و جوان را آرام ماساژ دادند. نتایج شگفت‌انگیز بود؛ جریان مایع مغزی-نخاعی در مغز موش‌ها تا نیم ساعت پس از ماساژ، متوسط 3 برابر سریع‌تر شد. این روش حتی توانست کاهش جریان CSF ناشی از افزایش سن را در موش‌های پیر معکوس کند و به سطح موش‌های جوان بازگرداند.

پژوهشگران اعلام کردند به نتایج مشابهی در میمون‌ها دست یافته‌اند و مهم‌تر از آن، موفق به شناسایی این عروق لنفاوی سطحی زیر پوست اجساد انسانی نیز شده‌اند. این شواهد نشان می‌دهد این تکنیک ماساژ می‌تواند برای افزایش پاکسازی مغز در انسان‌ها نیز مؤثر باشد.

با‌این‌حال، محققان در نتیجه‌گیری نهایی محتاط‌اند. آنها می‌گویند به‌دلیل تفاوت‌های آناتومیک انسان و حیوانات، برای اثبات این موضوع به تحقیقات بیشتری نیاز است. همچنین هنوز قطعی مشخص نیست افزایش جریان CSF واقعاً می‌تواند از بیماری‌هایی مانند آلزایمر پیشگیری کند یا روند پیری مغز را کاهش دهد یا خیر.

یافته‌های این پژوهش در نیچر منتشر شده است.