در سال‌های ابتدایی دهه ۸۰ شمسی (۲۰۰۰ میلادی)، با گسترش فناوری RSS، پدیده‌ای به نام «ابرخوان‌های خبری» شکل گرفت؛ ابزارهایی که محتوای سایت‌ها را بی‌واسطه و در لحظه، جمع‌آوری و نمایش می‌دادند. در آن زمان، بسیاری از کارشناسان معتقد بودند این ابزارها می‌توانند به تدریج نقش خبرگزاری‌ها را کمرنگ کنند؛ چرا که کاربران بدون نیاز به مراجعه به سایت‌ها، اخبار را از یک بستر متمرکز دنبال می‌کردند.

RSS (Really Simple Syndication) به کاربران اجازه می‌داد تازه‌ترین مطالب وب‌سایت‌ها را از طریق نرم‌افزارها یا وب‌سایت‌های تجمیع‌کننده، مشاهده کنند. ابزارهایی مانند Google Reader به کاربران امکان می‌داد ده‌ها منبع خبری را همزمان دنبال کنند؛ بدون اینکه وارد آن وب‌سایت‌ها شوند. همین ویژگی باعث شد که برخی کارشناسان آن دوران، درباره «مرگ رسانه‌های سنتی» هشدار دهند.

تهدید امروز: الگوریتم‌ها، شبکه‌های اجتماعی و هوش مصنوعی

اما امروز، وضعیت پیچیده‌تر شده است. اگرچه Google Reader در سال ۲۰۱۳ تعطیل شد و نقش RSS کمرنگ‌تر شد، اما تهدیدهای جدی‌تری جایگزین آن شدند:

• الگوریتم‌های گوگل و شبکه‌های اجتماعی که دسترسی مستقیم به سایت‌ها را کاهش می‌دهند.

• جمع‌آوری و بازنشر خودکار محتوا در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، تلگرام یا X (توییتر سابق) که بدون ترافیک‌سازی برای منبع اصلی اتفاق می‌افتد.

• و اخیراً، هوش مصنوعی که با خواندن، خلاصه‌سازی و تولید محتوا از منابع مختلف، کاربران را یک قدم از مراجعه به سایت‌های اصلی دورتر کرده است.

راه نجات چیست؟

رسانه‌ها دیگر نباید فقط به انتشار اخبار بسنده کنند. امروز بیش از هر زمان دیگری، نیاز به:

• برندسازی رسانه‌ای

• محتوای اختصاصی و تحلیل‌محور

• و تعامل فعال با مخاطبان

احساس می‌شود. همچنین ایجاد تجربه کاربری مناسب و پایگاه داده‌ی وفادار از کاربران می‌تواند آن‌ها را در برابر واسطه‌ها مقاوم‌تر کند.

جمع‌بندی:

در گذشته RSS چالشی بزرگ برای رسانه‌ها بود، اما امروزه با حضور ابزارهای پیشرفته‌تر و واسطه‌های هوشمند، مسیر رقابت سخت‌تر شده است. رسانه‌ای که می‌خواهد زنده بماند، باید متمایز، هوشمند و خلاقانه عمل کند.