در سیستم‌های هیدرولیک صنعتی، پمپ‌ها نقش اصلی در تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی هیدرولیکی دارند. پمپ روغنی هیدرولیک وظیفه تأمین جریان و ایجاد فشار لازم در مدار هیدرولیک را بر عهده دارد. آشنایی با انواع پمپ هیدرولیک و ویژگی‌های عملکردی آن‌ها، گامی ضروری برای طراحی و نگهداری مؤثر سیستم‌های صنعتی است. در این مقاله، به بررسی ۱۰ نوع پرکاربرد از پمپ‌های هیدرولیک صنعتی به همراه مشخصات فنی و کاربرد در صنایع مختلف می‌پردازیم. همچنین با مفاهیم و قطعات هیدرولیک مهمی همچون سیال هیدرولیک، فشار کاری، و اجزایی مانند مخزن روغن هیدرولیک و فیلتر روغن آشنا می‌شوید.
برای خرید ابزار دقیق و انواع تجهیزات هیدولیک، کافی است تجهیز مورد نظر خود را در سایت آمازون ابزار استعلام بگیرید.
جدول تفاوت انواع پمپ هیدرولیک صنعتی
| نوع پمپ | مکانیزم عملکرد | فشار کاری (بار) | دبی (لیتر/دقیقه) | کاربرد صنعتی |
|---|---|---|---|---|
| پمپ دنده‌ای | جابجایی مثبت با چرخ‌دنده | تا ۲۰۰ | ۴ تا ۱۲۰۰ | سیستم‌های روانکاری، انتقال سوخت، مدارهای ساده |
| پمپ پره‌ای | چرخش پره‌ها درون روتور | تا ۱۵۰ | ۳۸ تا ۷۰۰ | فرمان خودرو، ماشین تزریق، سیستم‌های متحرک |
| پمپ پیستونی محوری | پیستون‌های موازی با شفت | تا ۵۰۰ | ۳۸ تا ۱۲۰۰ | صنایع سنگین، ساخت‌وساز، استخراج نفت و گاز |
| پمپ پیستونی شعاعی | پیستون‌های شعاعی | تا ۵۵۰ | ۴ تا ۲۰۰ | ابزار دقیق، اتوماسیون، تجهیزات معدنی |
| پمپ اوربیتال / ژروتور | روتور داخلی و خارجی هم‌مرکز | تا ۲۰۰ | ۰.۴ تا ۱۲۰ | فرمان خودرو، هیدروموتور، مدارهای سبک |
| پمپ اسکرو | پیچ مارپیچ درگیر | تا ۱۰۰ | ۲۰ تا ۲۰۰۰ | انتقال روغن، صنایع غذایی، آسانسور هیدرولیکی |
| پمپ سانتریفیوژ | پروانه چرخان (نیروی گریز از مرکز) | تا ۲۰ | ۳۸ تا ۳۸۰۰۰ | تأمین آب، تهویه مطبوع، آتش‌نشانی |
| پمپ پریستالتیک | فشردن لوله انعطاف‌پذیر | تا ۱۵ | ۰.۴ تا ۴۰۰ | صنایع شیمیایی، دارویی، تصفیه آب |
| پمپ دیافراگمی | حرکت دیافراگم انعطاف‌پذیر | تا ۸۰ | ۰.۴ تا ۴۰۰ | فاضلاب، رنگ‌پاشی، سیالات خورنده |
| پمپ پیستونی (کلی) | پیستون محرک توسط بادامک | تا ۴۵۰ | متغیر | پرس صنعتی، تجهیزات دریایی، واحدهای سنگین |
۱. پمپ هیدرولیک دنده‌ای (Gear Pump)
پمپ دنده‌ای ساده‌ترین و پرکاربردترین نوع پمپ روغن هیدرولیک صنعتی است. از دو چرخ‌دنده درگیر تشکیل شده و به‌صورت جابجایی مثبت عمل می‌کند.
مشخصات فنی:
- انواع: پمپ دنده‌ای خارجی و داخلی
- فشار کاری: تا ۲۰۰ بار
- دبی: ۴ تا ۱۲۰۰ لیتر بر دقیقه
کاربرد:
- سیستم روانکاری
- انتقال سوخت
- فرآیندهای شیمیایی
۲. پمپ هیدرولیک پیستونی (Piston Pump)
پمپ‌های پیستونی برای فشارهای بالا طراحی شده‌اند و در دو مدل محوری و شعاعی تولید می‌شوند. مناسب برای یونیت هیدرولیک‌های سنگین.
مشخصات فنی:
- انواع: پیستون محوری و شعاعی
- فشار کاری: تا ۴۵۰ بار
- دبی: متغیر
کاربرد:
- ماشین‌آلات سنگین
- پاورپک هیدرولیک
- سامانه‌های دریایی و صنعتی
۳. پمپ هیدرولیک پیستونی محوری (Axial Piston Pump)
نوع خاصی از پمپ‌های پیستونی است که پیستون‌ها به‌صورت موازی با شفت در یک بلوک استوانه‌ای حرکت می‌کنند. از جمله پمپ‌های دبی متغیر محسوب می‌شود.
مشخصات فنی:
- انواع: صفحه مایل و محور کج
- فشار کاری: تا ۵۰۰ بار
- دبی: ۳۸ تا ۱۲۰۰ لیتر بر دقیقه
کاربرد:
- صنعت هوافضا
- استخراج نفت و گاز
- ماشین‌آلات ساختمانی
۴. پمپ هیدرولیک پیستونی شعاعی (Radial Piston Pump)
در این مدل، پیستون‌ها به‌صورت شعاعی چیده شده‌اند و فشار بسیار بالایی را تحمل می‌کنند. از پمپ‌های فشار قوی محسوب می‌شود.
مشخصات فنی:
- فشار کاری: تا ۵۵۰ بار
- دبی: ۴ تا ۲۰۰ لیتر بر دقیقه
کاربرد:
- ابزار دقیق
- سیستم‌های اتوماسیون صنعتی
- تجهیزات معدنی
۵. پمپ هیدرولیک اوربیتال یا ژروتور (Orbital/Gerotor Pump)
پمپ‌های اوربیتال دارای طراحی فشرده بوده و برای کاربردهای کم‌فشار با جریان یکنواخت مناسب‌اند.
مشخصات فنی:
- فشار کاری: تا ۲۰۰ بار
- دبی: ۰.۴ تا ۱۲۰ لیتر بر دقیقه
کاربرد:
- سیستم فرمان هیدرولیک خودرو
- موتورهای هیدرولیکی
- کاربردهای سبک
۶. پمپ هیدرولیک پره‌ای (Vane Pump)
پمپ پره‌ای دارای پره‌هایی متحرک درون روتور است که روغن صنعتی را جابجا می‌کند. عملکردی آرام با صدای کم دارد.
مشخصات فنی:
- انواع: متعادل و نامتعادل
- فشار کاری: تا ۱۵۰ بار
- دبی: ۳۸ تا ۷۰۰ لیتر بر دقیقه
کاربرد:
- ماشین‌های تزریق پلاستیک
- سیستم‌های هیدرولیک متحرک
- فرمان خودرو
۷. پمپ هیدرولیک اسکرو (Screw Pump)
پمپ اسکرو از چند پیچ مارپیچ درگیر استفاده می‌کند که برای انتقال روغن هیدرولیک در حجم بالا مناسب است.
مشخصات فنی:
- انواع: تک، دو و سه پیچ
- فشار کاری: تا ۱۰۰ بار
- دبی: ۲۰ تا ۲۰۰۰ لیتر بر دقیقه
کاربرد:
- آسانسور هیدرولیکی
- سیستم انتقال روغن
- صنایع غذایی
۸. پمپ هیدرولیک سانتریفیوژ (Centrifugal Pump)
این پمپ با استفاده از پروانه چرخان، حجم زیادی از مایعات را با سرعت بالا منتقل می‌کند. از نوع پمپ‌های غیر جابجایی مثبت است.
مشخصات فنی:
- فشار کاری: تا ۲۰ بار
- دبی: ۳۸ تا ۳۸۰۰۰ لیتر بر دقیقه
کاربرد:
- تأمین آب شهری و صنعتی
- سیستم‌های HVAC
- سامانه آتش‌نشانی
۹. پمپ هیدرولیک پریستالتیک (Peristaltic Pump)
پمپ پریستالتیک با فشردن یک لوله انعطاف‌پذیر سیال را جابجا می‌کند. مناسب برای سیالات خورنده، چسبناک و حساس است.
مشخصات فنی:
- فشار کاری: تا ۱۵ بار
- دبی: ۰.۴ تا ۴۰۰ لیتر بر دقیقه
کاربرد:
- تزریق شیمیایی
- تصفیه‌خانه‌های آب
- صنایع دارویی
۱۰. پمپ هیدرولیک دیافراگمی (Diaphragm Pump)
پمپ دیافراگمی با یک دیافراگم منعطف، سیال را با حداقل تماس مکانیکی جابجا می‌کند. مناسب برای مایعات خورنده و فاضلاب صنعتی است.
مشخصات فنی:
- فشار کاری: تا ۸۰ بار
- دبی: ۰.۴ تا ۴۰۰ لیتر بر دقیقه
کاربرد:
- جابجایی لجن و فاضلاب
- رنگ‌پاشی صنعتی
- فرآیندهای شیمیایی خاص
نتیجه‌گیری
هر نوع از پمپ‌های هیدرولیک صنعتی بر اساس نیاز، فشار، دبی، نوع سیال و ساختار مدار هیدرولیک انتخاب می‌شود. برای کاربردهای فشار پایین تا متوسط، پمپ دنده‌ای و پمپ پره‌ای انتخاب خوبی هستند. در مقابل، پمپ‌های پیستونی شعاعی و محوری برای سیستم‌های فشار بالا مانند پاورپک هیدرولیک و سیلندرهای سنگین عملکرد فوق‌العاده‌ای دارند.
در کاربردهای خاص مانند انتقال سیالات خورنده یا چسبناک، استفاده از پمپ‌های دیافراگمی، اسکرو یا پریستالتیک توصیه می‌شود. در نهایت، در پروژه‌های انتقال مایعات با دبی بالا و پیوسته، پمپ سانتریفیوژ بهترین گزینه است.
برای انتخاب دقیق و خرید تجهیزات، حتماً به قطعات هیدرولیک استاندارد، کیفیت روغن هیدرولیک و فیلتر هیدرولیک توجه کنید. جهت دریافت مشاوره تخصصی و خرید ابزار دقیق و پمپ‌های اصل، با کارشناسان آمازون ابزار تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱. تفاوت بین پمپ دنده‌ای و پمپ پره‌ای در سیستم هیدرولیک چیست؟
پمپ دنده‌ای ساختاری ساده و قیمت کمتری دارد و برای مدارهای با فشار پایین تا متوسط استفاده می‌شود. در مقابل، پمپ پره‌ای عملکرد نرم‌تری دارد و جریان یکنواخت‌تری ایجاد می‌کند؛ اما حساس‌تر و برای کاربردهایی با نیاز به صدای کمتر و عملکرد پیوسته مناسب‌تر است.
۲. از چه پمپ‌هایی برای فشارهای بسیار بالا استفاده می‌شود؟
برای کاربردهایی با فشار بالا مانند پرس‌های صنعتی، سیلندرهای سنگین یا تجهیزات معدنی، استفاده از پمپ پیستونی شعاعی یا محوری توصیه می‌شود. این پمپ‌ها قادر به تولید فشار کاری تا بیش از ۵۰۰ بار هستند.
۳. بهترین گزینه برای جابجایی سیالات خورنده یا چسبناک چیست؟
در صورت نیاز به انتقال سیالات خاص مانند رنگ، اسید، لجن یا مواد دارویی، پمپ‌های دیافراگمی یا پریستالتیک مناسب‌ترین گزینه هستند. این پمپ‌ها تماس مکانیکی با سیال ندارند و خوردگی در آن‌ها به حداقل می‌رسد.
۴. چگونه یک پمپ هیدرولیک صنعتی مناسب انتخاب کنیم؟
برای انتخاب درست باید به عواملی مانند فشار کاری مورد نیاز، دبی سیال، نوع سیال (روغنی، خورنده یا ویسکوز)، نوع کاربرد و فضای نصب توجه کرد. همچنین پیشنهاد می‌شود با کارشناسان فنی در حوزه قطعات هیدرولیک و خرید ابزار دقیق مشورت شود تا بهترین گزینه متناسب با مدار و نیاز صنعتی انتخاب شود.
نوشته انواع پمپ هیدرولیک صنعتی | ۱۰ پمپ روغنی هیدرولیک + کاربرد اولین بار در تاریخ ما. پدیدار شد.
source