پژوهشگران در یکی از بزرگ‌ترین مطالعاتی که در این زمینه شده، دریافته‌اند که مصرف روزانه نوشابه‌های حاوی شیرین‌کننده مصنوعی می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را بیش از یک‌سوم افزایش دهد.

به‌گزارش نیواطلس، در این مطالعه که توسط محققان دانشگاه موناش و با همکاری دانشگاه RMIT انجام شده، اطلاعات سلامت 36 هزار و 608 نفر از شرکت‌کنندگان بین 40 تا 69 سال، به‌طور میانگین به مدت 13.9 سال بررسی شده است.

پژوهشگران شرکت‌کنندگان را براساس میزان مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر (SSB) و نوشیدنی‌های حاوی شیرین‌کننده مصنوعی (ASB) به چند گروه مختلف تقسیم کردند:

• هرگز یا کمتر از یک بار در ماه
• یک تا سه بار در ماه
• یک تا شش بار در هفته
• بیش از یک بار در روز

سپس ارتباط میان این الگوهای مصرف با ابتلا به دیابت نوع ۲ بررسی شد.

افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 با مصرف نوشابه رژیمی

نتایج آنها نشان می‌دهد که مصرف تنها یک قوطی نوشابه رژیمی در روز، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را 38 درصد افزایش می‌دهد. این درحالی است که همین مقدار نوشیدنی شیرین‌شده با شکر، فقط 23 درصد خطر را بالاتر می‌برد. پروفسور «باربارا دِ کورتن»، نویسنده ارشد مطالعه، می‌گوید:

«شیرین‌کننده‌های مصنوعی معمولاً به‌عنوان جایگزینی سالم برای افراد در معرض دیابت توصیه می‌شوند، اما یافته‌های ما نشان می‌دهد خود این مواد ممکن است خطراتی برای سلامتی داشته باشند.»

تحلیل‌های آماری نیز نشان داده که با درنظرگرفتن شاخص توده بدنی (BMI) و نسبت دور کمر به باسن، ارتباط میان مصرف نوشیدنی‌های قندی و دیابت از بین می‌رود. این موضوع نشان می‌دهد که چاقی عامل واسطه اصلی در این رابطه است. اما در مورد نوشیدنی‌های رژیمی چنین اتفاقی وجود ندارد. محققان می‌گویند حتی پس از تعدیل داده‌ها براساس شاخص‌های چاقی، خطر همچنان در سطح 38 درصد باقی مانده است. این مسئله احتمال وجود اثرات متابولیکی مستقل از چاقی، ازجمله تأثیر بر میکروبیوم روده یا تغییر در تنظیم قند خون را مطرح می‌کند.

هرچند این مطالعه به نوع خاصی از شیرین‌کننده‌ها اشاره نکرده، اما احتمال داده می‌شود که شیرین‌کننده‌هایی مانند آسپارتام، ساخارین، سوکرالوز و آسه‌سولفام پتاسیم در این روند نقش داشته باشند. پژوهش‌های قبلی نشان داده‌ بودند برخی از این مواد می‌توانند پاسخ انسولینی پس از غذا را تحریک کنند یا ترکیب و عملکرد باکتری‌های روده را تغییر دهند.

یکی دیگر از فرضیات این است که شیرینی شدید و غیرطبیعی این مواد، بدن را به دریافت کالری شیرین عادت می‌دهد؛ اتفاقی که در حالت طبیعی رخ نمی‌دهد و این موضوع می‌تواند تنظیم اشتها، حساسیت انسولینی و مسیرهای متابولیکی را تحت تأثیر قرار دهد.

نویسندگان مقاله تأکید کرده‌اند که این یافته‌ها نشان می‌دهد شیرین‌کننده‌های مصنوعی لزوماً «سالم‌تر» از شکر نیستند و باید در سیاست‌گذاری‌های بهداشتی و توصیه‌های تغذیه‌ای با دقت بیشتری بررسی شوند.

نتایج این مطالعه در ژورنال Diabetes & Metabolism منتشر شده است.