اردن، کشوری با تاریخ کهن و فرهنگی غنی، نقطه تلاقی تمدن‌های باستانی و دنیای مدرن است. این کشور با حفظ سنت‌های عربی و پیشرفت در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی، به یکی از مهم‌ترین مراکز فرهنگی و تاریخی در خاورمیانه تبدیل شده است. آشنایی با آداب و رسوم اردن نه تنها موجب احترام به جامعه بومی می‌شود، بلکه درک عمیق‌تری از فرهنگی که بر پایه مهمان‌نوازی، میراث تاریخی و نوآوری بنا شده، ارائه می‌دهد.
آداب رسمی و روزمره در فرهنگ اردن
- خوش‌آمدگویی و تعارفات اجتماعی
احوال‌پرسی در اردن با گفتن “مرحبا” یا “السلام علیکم” رایج است و پاسخ “وعلیکم السلام” نشانه‌ای از احترام متقابل محسوب می‌شود. مردان اغلب دست می‌دهند و در برخی موارد گونه‌های یکدیگر را می‌بوسند. اما تماس فیزیکی بین افراد از جنس مخالف باید با رعایت عرف اجتماعی صورت گیرد. - پوشش و احترام به لباس سنتی
مردان اردنی گاهی کفیّه (چفیه قرمز و سفید) بر سر می‌گذارند و زنان از لباس‌های سنتی مانند “ثوب” بهره می‌برند. گردشگران تشویق می‌شوند که در اماکن فرهنگی و مذهبی لباس‌های محترمانه و پوشیده بپوشند. - رفتار در اماکن عمومی
رعایت احترام در محیط‌های عمومی اهمیت زیادی دارد. نمایش محبت در ملأ عام ممکن است نامناسب تلقی شود. همچنین، نوشیدن الکل تنها در اماکن مجاز امکان‌پذیر است. - مهمان‌نوازی و پذیرایی سنتی
مهمان‌نوازی یکی از ویژگی‌های بارز فرهنگ اردنی است. پذیرایی با قهوه عربی و خرما از رسوم رایج است و تعارف قهوه با دست راست نشان‌دهنده احترام به مهمان است.
آداب خاص، فلسفی و تاریخی در فرهنگ اردن
- مفهوم “دیوانیه” – اجتماعات سنتی
دیوانیه مکانی برای گردهمایی مردان جهت گفتگو درباره مسائل اجتماعی و سیاسی است. این سنت همچنان در میان اردنی‌ها رواج دارد و نشان‌دهنده نقش تعامل اجتماعی در فرهنگ کشور است. - فرهنگ بادیه‌نشینی و ارتباط با صحرا
زندگی بادیه‌نشینان اردن بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت ملی این کشور محسوب می‌شود. سفر به صحرا و تجربه شیوه زندگی قبایل بدوی یکی از جاذبه‌های فرهنگی اردن است. - احترام به زمان نماز
اردن کشوری اسلامی است و زمان نماز اهمیت زیادی دارد. هنگام اذان، رعایت سکوت نشانه احترام به آیین‌های دینی مردم است. - قوانین تعامل اجتماعی
رعایت ادب و احترام در جامعه امری ضروری است. استفاده از زبان محترمانه و پرهیز از اظهار نظرهای سیاسی و دینی در مکان‌های عمومی توصیه می‌شود.
آداب جالب و دوست‌داشتنی در فرهنگ اردن
- جشنواره‌ها و رویدادهای فرهنگی
اردن میزبان جشنواره‌های مختلفی مانند جشنواره فیلم اَمّان، جشنواره جرش، و مسابقات اسب‌دوانی سنتی است که معرف فرهنگ ملی این کشور هستند. - معماری سنتی و مدرن در کنار هم
در کنار ساختمان‌های مدرن، مکان‌های تاریخی مانند شهر پترا و قلعه‌های صحرایی به عنوان نمادهای تمدن کهن اردن شناخته می‌شوند. - بازارهای سنتی و تجربه خرید
بازارهای محلی مانند سوق البلد در امان، فرصت مناسبی برای آشنایی با فرهنگ تجارت بومی هستند. مذاکره در خرید یکی از ویژگی‌های جذاب این بازارها محسوب می‌شود. - فرهنگ غذایی و تنوع آشپزی
غذاهای اردنی مانند “منسف”، “ماکلوبه” و “کنافه” بخشی از فرهنگ غذایی این کشور را تشکیل می‌دهند و در کنار غذاهای بین‌المللی، تنوع بی‌نظیری به آشپزی اردنی بخشیده‌اند.
نتیجه‌گیری
اردن کشوری است که سنت‌های عربی را با مدرنیته و نوآوری درآمیخته است. رعایت آداب فرهنگی در این کشور موجب احترام به جامعه اردنی می‌شود و شناخت این فرهنگ کمک می‌کند تا اردن را نه فقط به عنوان یک کشور تاریخی، بلکه به عنوان یکی از مراکز فرهنگی مهم در خاورمیانه درک کنیم. این کشور با پیوند گذشته، حال و آینده، نمادی از تعامل جهانی و پیشرفت فرهنگی محسوب می‌شود.