پلتفرم «آینت» که سالها بهعنوان رقیبی جدی در حوزه ویدیوی درخواستی (VOD) معرفی میشد، سرانجام بدون ارائه حتی یک خروجی رسمی تعطیل شد. این پلتفرم با سرمایهگذاری گسترده و حمایت نهادی همچون صداوسیما، قرار بود به قطب جدیدی در نمایش خانگی تبدیل شود اما خاموشی ناگهانی آن بار دیگر ناکارآمدی مدیریتی در این صنعت را نمایان کرد.
سرمایهگذاری سنگین، خروجی صفر
«آینت» با مدیریت محمدرضا عباسیان (مدیرعامل سابق مؤسسه رسانههای تصویری) از حدود سال ۱۴۰۰ در رسانهها مطرح شد. معرفی چند سریال اختصاصی و حمایتهای حاکمیتی، باعث شد این پروژه در ابتدای راه جدی به نظر برسد. با این حال، در عمل نهتنها خروجی قابلعرضهای نداشت بلکه در نهایت بیسروصدا تعطیل شد.
این ماجرا تنها یک شکست تجاری نیست، بلکه نشاندهنده مشکلات ساختاری در صنعت VOD ایران است؛ صنعتی که با وعدههای پرطمطراق آغاز میشود اما در نهایت به تعطیلی پلتفرمها و بلاتکلیفی پروژهها ختم میگردد.
سریالهای پرستاره در بلاتکلیفی
یکی از اصلیترین تبعات تعطیلی آینت، وضعیت نامعلوم آثار تولیدشده برای این پلتفرم است. سریال «بیعاطفه» به کارگردانی کمال تبریزی و با حضور بازیگرانی چون رضا کیانیان، مریلا زارعی و حامد بهداد، یکی از مهمترین قربانیان این اتفاق است. این پروژه پرهزینه حالا باید برای یافتن پلتفرم جدید وارد مذاکره شود؛ موضوعی که زمان و هزینه بیشتری به آن تحمیل میکند.
مینیسریال «زرافه» به کارگردانی سیدجمال سیدحاتمی و با بازی مهران احمدی و الناز ملک نیز در شرایط مشابهی قرار دارد. تعطیلی آینت، این سریال را هم در برزخ پخش قرار داده است. چنین وضعیتی نشان میدهد شکست یک پلتفرم میتواند زنجیرهای از تولیدات فرهنگی و اقتصادی را با بحران روبهرو کند.
نقد یک مدل شکستخورده
عباسیان، مدیرعامل آینت، بارها در مصاحبهها بر ضرورت «مدیریت فرهنگی نخبه» تأکید کرده و منتقد ورود افراد غیرمتخصص به حوزه نمایش خانگی بود. با این حال، سرنوشت آینت به نوعی بازتاب همان ضعفهایی است که او نسبت به دیگران مطرح میکرد. این پلتفرم با وجود پشتوانه مالی و نهادی، نتوانست یک مدل کسبوکار پایدار بسازد.
واقعیت این است که صرف داشتن سرمایه و زیرساخت فنی، موفقیت یک پلتفرم را تضمین نمیکند. نبود قوانین شفاف، دوگانگی نظارت بین وزارت ارشاد و ساترا و همچنین سلیقهای بودن ممیزی، از مهمترین موانعی است که بارها توسط کارشناسان و حتی مدیران پلتفرمها مطرح شده است.
تکرار چرخه شکست در صنعت VOD
تعطیلی آینت تنها یک نمونه از شکستهای پیاپی پلتفرمهای ایرانی است. شنیدهها حاکی از آن است که دیگر پروژههایی مانند «استارنت» نیز با مشکلات مشابه مواجهاند و آینده مبهمی دارند. این تکرار شکستها نشان میدهد که ریشه مشکل در ساختار مدیریتی و نظارتی است، نه در نبود سرمایه یا فناوری.
پلتفرمهایی که با حمایتهای دولتی و نهادی آغاز به کار میکنند، معمولاً بدون توجه به قواعد واقعی بازار فعالیت دارند و همین مسئله باعث میشود در برابر رقابت و مشکلات اجرایی دوام نیاورند.
آیندهای نامعلوم برای تولیدات نمایش خانگی
اکنون نگاهها به سمت پلتفرمهای دیگر است که شاید بخواهند سریالهای «بیعاطفه» و «زرافه» را منتشر کنند. اما پرسش اصلی اینجاست که آیا تجربه شکست آینت درسی برای مدیران جدید خواهد داشت؟ آیا پلتفرمهای تازه میتوانند از تکرار همان اشتباهات جلوگیری کنند؟
واقعیت آن است که صنعت نمایش خانگی ایران برای بقا نیازمند یک اکوسیستم شفاف، حرفهای و قانونمند است. تا زمانی که مشکلات ساختاری و نظارتی حل نشود، چرخه شکستها ادامه خواهد داشت و سرمایههای فرهنگی و اقتصادی یکی پس از دیگری از بین خواهند رفت./زومیت
source