گلرخ داوران، مدیرعامل پیشین اسنپدکتر، پس از نزدیک به هشت سال فعالیت در حوزه سلامت دیجیتال، اکنون وارد مسیری تازه شده است. او که یکی از چهرههای شناختهشده در توسعه سرویسهای پرمخاطب آنلاین در ایران به شمار میرود، حالا با حضور در شرکت بینالمللی «دیتکتیوم» به دنبال ایفای نقشی متفاوت در حوزهای است که تلاقی زیستفناوری و هوش مصنوعی را رقم میزند.
هدف این شرکت، تحول در تشخیص زودهنگام سرطان و ارائه راهکاری نوآورانه برای مقابله با این بیماری است.
از مدیریت اسنپدکتر تا ورود به عرصه زیستفناوری
داوران در گفتوگویی با زومیت مهمترین تجربه خود از مدیریت اسنپدکتر را «لزوم آیندهنگری» دانسته و تأکید کرده است که محصولات موفق، آنهایی هستند که بر اساس نیازهای سالهای آینده طراحی شوند. به باور او، همانطور که اسنپدکتر در زمان راهاندازی توانست پاسخی به تغییرات آینده بازار سلامت دیجیتال باشد، اکنون نیز باید با نگاهی مشابه به سراغ فناوریهای نوین رفت.
او در ادامه توضیح میدهد که همکاری با تیم دیتکتیوم و بهویژه آشنایی با آرمان، همبنیانگذار این پلتفرم، باعث شد به این مسیر تازه بپیوندد. جذابیت اصلی این شرکت برای داوران، مالکیت تکنولوژی اختصاصی در حوزه هوش مصنوعی و تمرکز مستقیم بر بیماری سرطان بود؛ موضوعی که میتواند تأثیری چشمگیر بر سلامت مردم خاورمیانه بگذارد.
چرا فعالیت بینالمللی مهم است؟
به گفته داوران، فعالیت در حوزههای پیشرفتهای مانند هوش مصنوعی و بیوتکنولوژی نیازمند دسترسی به زنجیرهای از فناوریها و سرویسهاست که بسیاری از آنها در ایران بهسختی در دسترس قرار میگیرند. با این حال، او تأکید میکند که فعالیت بینالمللی به معنای بیفایده بودن برای ایران نیست.
محصول دیتکتیوم بهطور ویژه برای ژنتیک مردم منطقه از جمله ایران بهینهسازی شده است و همین موضوع میتواند نقش بسزایی در بهبود روند تشخیص سرطان در کشور داشته باشد.
یک آزمایش خون برای شناسایی ۵۱ نوع سرطان
یکی از نقاط برجسته فعالیت دیتکتیوم، توسعه آزمایشی است که با یک نمونه خون قادر است ۵۱ نوع از شایعترین سرطانها را شناسایی کند. این روش برخلاف تستهای متداول، پرهزینه یا تهاجمی نیست و میتواند به غربالگری جامع بیماران کمک کند.
داوران میگوید: «این نخستین تست در نوع خود نیست، اما اولین نمونهای است که بهطور اختصاصی برای ژنتیک مردم خاورمیانه بهینه شده و میتواند تحولی بنیادین در مبارزه با سرطان رقم بزند.»
تکنولوژی پشت دیتکتیوم
زمانی که سلولها در بدن از بین میروند، قطعاتی از DNA آنها وارد جریان خون میشود. یکی از مهمترین دادههای قابل بررسی، cfDNA یا DNA آزاد شده در پلاسماست. پیشتر، حجم بالای این دادهها مانع از تحلیل دقیق آنها میشد، اما امروز با پیشرفتهای چشمگیر در توالییابی ژنوم و الگوریتمهای هوش مصنوعی، این امکان فراهم شده است.
به گفته داوران، اکنون میتوان این دادهها را با هزینهای مناسب تحلیل کرد و علاوه بر شناسایی ردپای سلولهای سرطانی، محل دقیق بروز آنها در بدن را نیز مشخص ساخت. این موضوع میتواند تحولی جدی در روند درمان و شناسایی زودهنگام سرطان ایجاد کند.
نقشه راه دیتکتیوم
مسیر آینده دیتکتیوم نیز مشخص است. نسخه تحقیقاتی محصول آماده شده و مذاکرات اولیه برای کارآزماییهای بالینی آغاز شده است. این فرایند شامل همکاری با مراکز درمانی معتبر، جمعآوری نمونههای خون، جذب سرمایهگذاران و دریافت مجوزهای رسمی خواهد بود.
هدف کوتاهمدت تیم، دریافت مجوز در امارات متحده عربی و سپس توسعه سریعتر در سایر کشورهای منطقه است. داوران معتقد است این مسیر هرچند چالشبرانگیز است، اما میتواند نقطه عطفی برای سلامت منطقه و نمونهای از پیوند موفق میان تجربه دیجیتال و زیستفناوری باشد./زومیت
source