07 آبان 1404 ساعت 15:08
فرماندهی جبهه شرقی ارتش چین از عملیاتی شدن پهپاد چینی ASN-301 که با الهام از طراحی پهپاد ایرانی شاهد توسعه یافته است، خبر داد.
پهپاد ASN-301 چین اکنون رسماً از مرحله آزمایشی و نمونههای مفهومی عبور کرده و وارد مرحله عملیاتی شده است؛ رخدادی که تأثیر قابلتوجهی بر معادلات نظامی شرق آسیا خواهد داشت. این پهپاد انتحاری ضدرادار، که طراحی آن آشکارا از پهپاد شاهد الهام گرفته است، با هدف اجرای حملات نقطهای دقیق علیه سامانههای پدافند و رادار دشمن ساخته شده و مأموریت آن نابودسازی جبههی الکترونیکی حریف در نخستین لحظات درگیری است. استفاده از خطوط بدنه باریک و ورودی هوای مرکزی مشابه نمونه ساخت کشورمان به همراه مواد کامپوزیتی سبک، باعث شده تا ASN‑301 بتواند در ارتفاع پایین و با سطح مقطع راداری بسیار کم بهسمت اهداف حرکت کند و بهسختی توسط سامانههای راداری کشف شود.
پهپاد چینی ASN-301، گام بزرگ پکن در نبردهای ضدراداری
استقرار سامانه جدید ASN‑301 توسط فرماندهی جبهه شرقی ارتش چین، نقطه عطفی در راهبرد تهاجمی پکن محسوب میشود؛ زیرا این یگان، مستقیماً مسئول طراحی و اجرای عملیاتهای حساس در تنگه تایوان و دریای چین شرقی است. این مناطق هماکنون کانون اصلی تنش میان چین و آمریکا و متحدان منطقهای آن بهشمار میروند. پهپاد چینی ASN-301 در واقع یک مهمات پرسهزن ضدرادار است که مأموریت اصلی آن رهگیری، قفلکردن و انهدام فرستندههای راداری فعال دشمن است. توسعه این سامانه نشاندهنده سرعت چشمگیر پیشرفت چین در زمینه تسلیحات هدایتپذیر دقیق و مستقل است، حوزهای که بهطور خاص برای مقابله با شبکههای نظارتی، هشدار زودهنگام و دفاع موشکی آمریکا، ژاپن و تایوان طراحی شده است.
پهپاد چینی ASN-301 قادر است از فاصلهی چندصد کیلومتر توسط سامانههای پرتاب متحرک شلیک شود. پس از رسیدن به منطقه مأموریت، این پهپادها برای مدت طولانی در نزدیکی اهداف حساس بهصورت شناور یا پرسهزن باقی میمانند و در لحظهای که سامانههای راداری دشمن فعال شوند، امواج تشعشعی را ردیابی کرده و مستقیماً بر روی منبع آنها قفل میکنند تا با یک حمله نقطهزن، آنتن و ایستگاه راداری را نابود سازند. همین تاکتیک، داراییهایی چون کشتیهای مجهز به سامانه AEGIS، پلتفرمهای هشدار زودهنگام هوابرد و رادارهای نظارتی زمینی را در معرض خطر جدی قرار میدهد؛ زیرا برای عملکرد مؤثر باید دائم فعال باشند و در نتیجه هدف ایدهآل این پهپاد بهحساب میآیند.
سامانه پرتاب ASN‑301 نیز بهطرز هوشمندانهای طراحی شده است. این واحد از یک پرتابگر متحرک با شش لوله مهرومومشده بهره میبرد که بر روی شاسی کامیون تاکتیکی FAW MV3 با آرایش ۶×۶ نصب شده است. چنین ساختاری امکان جابجایی سریع، استقرار در هر نوع زمین و اجرای شلیک رگباری تا شش پهپاد بهصورت پیدرپی را فراهم میسازد. پهپادها از طریق سازوکار پرتاب سرد به هوا پرتاب میشوند تا دمای گاز خروجی موتور، به اطراف و به خود پرتابگر آسیب نرساند. بلافاصله پس از خروج از لوله، پیشرانه اصلی فعال میشود و پهپاد با سرعت بالا وارد مرحلهی هدایت میگردد. کنترل مسیر حرکت نیز بهصورت ترکیبی از سامانههای ناوبری GPS و اینرسی (INS) انجام میشود.
از لحاظ عملیاتی، هر کامیون پرتابگر پس از اجرای مأموریت میتواند در عرض چند دقیقه جای خود را تغییر دهد تا از آتش ضد توپخانه یا شناسایی ماهوارهای در امان بماند. وقتی چندین پرتابگر همزمان مستقر شوند، ارتش چین قادر خواهد بود مناطق راداری دشمن را با موجهای متوالی پهپاد اشباع کند.. به گفته تحلیلگران نظامی، این قابلیت جدید برای اپراتورهای رادار دشمن دو راه بیشتر باقی نمیگذارد: یا سامانههای خود را خاموش کنند تا از رهگیری در امان بمانند، یا فعال بمانند و در معرض حمله مستقیم قرار گیرند.
بررسی فنی ASN‑301؛ سبک اما مرگبار با هدایت ترکیبی
پهپاد ASN‑301 نمونهای کاملاً عینی از جهش فناورانه چین در عرصه جنگهای الکترونیکی و تهاجمات هوایی کمهزینه است؛ سامانهای که از ابتدا برای انجام مأموریتهای سرکوب و انهدام پدافند هوایی دشمن (SEAD/DEAD) طراحی و مهندسی شده است و نقشی کلیدی در ساختار تهاجمی جدید ارتش چین ایفا میکند. این پهپاد بخشی از خانواده مهمات پرسهزن محسوب میشود؛ تسلیحاتی که قدرتهای نظامی مدرن در دهه اخیر برای مقابله با سامانههای دفاع هوایی پیچیده و گرانقیمت به شدت به آن روی آوردهاند.
در طراحی ASN‑301، مهندسان چینی آشکارا از پروژههای موفق بینالمللی از جمله هارپی رژیم صهیونیستی، نمونهی Dornier DAR ساخت آلمان و بهویژه پهپادهای سری شاهد ایران عزیزمان الهام گرفتهاند با این تفاوت که نسخه چینی بهطور کامل در صنعت دفاعی داخلی چین ساخته و یکپارچه شده است.
ASN‑301 قادر است امواج و سیگنالهای راداری در محدودهی 2 تا 16 گیگاهرتز را شناسایی کند؛ محدودهای که تقریباً تمام باندهای کاری سامانههای راداری نظامی شامل جستوجو، ردگیری و هدایت موشکی را پوشش میدهد. وزن کل این پهپاد حدود ۱۳۵ کیلوگرم است، طول بدنه آن ۲.۵ متر و دهانه بالش حدود ۲.۲ متر دارد، لذا بهراحتی توسط پرتابگرهای متحرک حمل و شلیک میشود. ASN‑301 با بیشینه سرعت ۲۲۰ کیلومتر بر ساعت قادر است مسیرهای طولانی را طی کرده و در محدوده عملیاتی حدود ۲۸۸ کیلومتر نفوذ کند.
این پهپاد میتواند تا چهار ساعت در آسمان به پرسهزنی ادامه دهد تا در زمان مناسب، سامانه راداری فعال دشمن را شناسایی و منهدم سازد. مهمتر از همه، حمله پایانی پهپاد چینی ASN-301 توسط سرجنگی انفجاری ترکشزا با فیوز مجاورتی لیزری صورت میگیرد؛ مکانیسمی که در لحظه انفجار، تا ۷۰۰۰ ترکش فلزی پرانرژی را در شعاع هدف پخش میکند و عملاً برای نابودی آنتنها و تجهیزات کنترل رادار طراحی شده است.
پاسخ چینیها به تجربه موفق شاهد ۱۳۶ در میدان نبرد
ورود ASN‑301 به خدمت رسمی ارتش چین بخشی از الگوی جهانی محسوب میشود که در آن عملکرد اثباتشدهی پهپادهای انتحاری، الهامبخش قدرتهای نظامی دیگر برای کپیسازی، بهینهسازی یا بومیسازی فناوری شاهد شده است. همانطور که چین از طراحی پایه پهپادهای ایرانی برای ایجاد ASN‑301 استفاده کرده، روسیه نیز در سالهای اخیر از همین رویکرد پیروی کرده است. در جریان جنگ اوکراین، ارتش روسیه با بهرهگیری از پهپادهای سری «ژرانیوم‑۲» (نسخههای مونتاژشده و تغییرنامیافتهی شاهد‑۱۳۶) و پهپادهای موفق «لنست»، توانایی خود را در اجرای حملات دقیق و اقتصادی علیه زیرساختهای حیاتی و سامانههای پدافندی ثابت به نمایش گذاشت.
این پهپادها اکنون ستاره جدید نبردهای مدرن محسوب میشوند، زیرا با هزینه ناچیز میتوانند مأموریتهایی را انجام دهند که پیشتر نیازمند ورود جنگندههای سرنشیندار گرانقیمت بود. پهپاد چینی ASN-301 دقیقاً در همین چارچوب توسعه یافته و بیانگر گذار رسمی چین از جنگهای مبتنی بر هواپیماهای سنتی به سمت استفاده از مهمات پرسهزن ارزان، قابل اعتماد و انبوه است. چنین تحولی به ارتش چین توانایی میدهد تا خطوط دفاعی دشمن را بدون به خطر انداختن هواپیماهای خودی تضعیف کرده و سامانههایی مانند رادارهای دوربرد AN/TPS‑77 آمریکا، سری J/FPS ژاپن و سامانههای دریایی SPY‑1 مستقر بر ناوهای ایجیس را هدف مستقیم قرار دهد.
از دید کارشناسان نظامی، ASN‑301 سامانهای متحرک، کمهزینه، قابل پنهانسازی و دشوار برای رهگیری است که اکنون به عنوان یک گزینه تاکتیکی مؤثر برای سرکوب دفاع هوایی پیچیده در دکترین عملیاتی چین بهکار گرفته میشود. افزون بر کاربرد داخلی، پکن در حال ارزیابی امکان صادرات ASN‑301 به کشورهایی است که به دنبال راهحلهای مقرونبهصرفه برای مأموریتهای SEAD/DEAD هستند. صدور مجوز فروش این سامانه میتواند تأثیر قابلتوجهی بر بازارهای دفاعی جهان بگذارد و چین را به یکی از بازیگران اصلی در عرصه تسلیحات ضدرادار تبدیل کند.
source





