باتری‌های خودروهای برقی پس از پایان عمر مفید خود، به سادگی دور ریخته نمی‌شوند؛ بلکه وارد چرخه‌ای جدید برای بازیافت یا استفاده مجدد می‌شوند. این فرآیند نقشی حیاتی در پایداری صنعت وسایل نقلیه الکتریکی ایفا می‌کند.

با افزایش روزافزون تعداد خودروهای برقی در جهان، مدیریت باتری‌های مستعمل این وسایل به یکی از چالش‌های مهم زیست‌محیطی و اقتصادی تبدیل شده است. خوشبختانه، راهکارهای نوآورانه‌ای برای بازیافت و بازاستفاده از این باتری‌ها در حال توسعه و اجرا هستند.

آیا باتری خودروهای برقی قابل بازیافت هستند؟

بله، باتری‌های خودروهای برقی کاملا قابل بازیافت هستند و با افزایش شمار این خودروها، فرآیند بازیافت نیز بهبود یافته است. مراکز تخصصی، باتری‌ها را با دقت جداسازی کرده و اجزای کلیدی آن‌ها از جمله فلزاتی نظیر لیتیوم، کبالت، نیکل و مس را استخراج می‌کنند. این مواد به زنجیره تامین بازگردانده شده و برای تولید باتری‌های جدید یا مصارف صنعتی دیگر به کار می‌روند که ضمن حفظ منابع ارزشمند، ردپای زیست‌محیطی معدن‌کاری را نیز کاهش می‌دهد. قطعات پلاستیکی نیز جدا شده و قابلیت استفاده مجدد دارند، هرچند ارزش اقتصادی کمتری نسبت به فلزات دارند.

اهمیت مواد حیاتی در باتری خودروهای برقی چیست؟

درون هر سلول باتری خودروی برقی، ترکیبی از فلزات حیاتی قرار دارد که امکان رانندگی الکتریکی را فراهم می‌کند. لیتیوم، نیکل، کبالت و منگنز ستون فقرات کاتد را تشکیل می‌دهند، در حالی که گرافیت جزء اصلی آند است و مس و آلومینیوم به‌عنوان رسانا عمل می‌کنند. استخراج این فلزات پرهزینه و انرژی‌بر بوده و با چالش‌های زنجیره تامین و نگرانی‌های زیست‌محیطی و اخلاقی همراه است.

از این رو، بازیافت آن‌ها به یک استراتژی کلیدی برای تضمین آینده وسایل نقلیه الکتریکی تبدیل شده است. شرکت‌های پیشرویی مانند رد وود متریالز (Redwood Materials) در ایالات متحده که بیش از ۹۵ درصد مواد حیاتی را بازیافت می‌کند، لای‌سایکل (Li-Cycle) در کانادا با مدل “Spoke & Hub” و یومیکور (Umicore) بلژیکی در این حوزه فعالیت دارند.

آیا زندگی دومی برای باتری‌های قدیمی ممکن است؟

یک باتری خودروی برقی زمانی مستهلک تلقی می‌شود که ظرفیت آن به ۷۰ تا ۸۰ درصد قدرت اولیه برسد. در این مرحله، دیگر برای تامین برد و عملکرد مورد انتظار خودرو کافی نیست، اما همچنان برای کاربردهای کم‌تقاضاتر مفید است. ایده «زندگی دوم» برای این باتری‌ها، هرچند هنوز در مقیاس وسیع محقق نشده، جذاب است. خودروسازان و تامین‌کنندگان انرژی، باتری‌های مستعمل را در سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی ثابت، برای متعادل‌سازی شبکه برق یا ذخیره انرژی خورشیدی در خانه‌ها آزمایش کرده‌اند. با این حال، موانع اقتصادی بزرگترین چالش هستند؛ باتری‌های لیتیوم-یون نو ارزان‌تر هستند که انگیزه مالی برای خرید، حمل‌ونقل و بازاستفاده از باتری‌های قدیمی را کاهش می‌دهد.

آینده بازیافت باتری خودروهای برقی چگونه خواهد بود؟

با رشد جهانی خودروهای الکتریکی، بازیافت باتری‌های آن‌ها برای حفظ پایداری این انتقال، محوری خواهد بود. فرآیندهای کنونی بیشتر مواد حیاتی را بازیابی می‌کنند، اما آینده نویدبخش روش‌های پاک‌تر است. محققان به دنبال کاهش انرژی مورد نیاز برای جداسازی و پردازش سلول‌ها، و جایگزینی روش‌های ذوب با دمای بالا با تکنیک‌های هیدرومتالورژیکی یا حتی زیستی هستند. همچنین، طراحی باتری‌های خودروهای برقی با در نظر گرفتن بازیافت (مانند استانداردسازی ساختار پک‌ها و سهولت جداسازی چسب‌ها) زنجیره بازیافت را سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر خواهد کرد. هدف نهایی، مشارکت در یک سیستم انرژی واقعا دایره‌ای است.

بیشتر بخوانید