این صبحانه گرم و مقوی که اصالت آن به شهر زیبای ارومیه بازمی‌گردد، با سادگی مواد اولیه و طعم دلپذیر شیره انگور، می‌تواند شروعی پرانرژی و شیرین برای روز شما باشد. در این مطلب، نگاهی به اصالت این غذا و روش تهیه گام به گام آن خواهیم داشت.

قَیقاناخ چیست و چرا محبوب است؟

قَیقاناخ در زبان ترکی به معنای خاگینه است و نوع ساده و اصیل آن در ارومیه، اغلب با طعم‌دهنده اصلی یعنی شیره انگور (دوشاب) سرو می‌شود. این غذا به دلیل ترکیب ساده تخم مرغ و آرد، سرشار از پروتئین و انرژی است و به عنوان یک صبحانه کامل یا یک میان‌وعده مقوی شناخته می‌شود.

• اصالت: صبحانه و میان‌وعده سنتی در شهر ارومیه و منطقه آذربایجان.

• مزیت: بسیار سریع آماده می‌شود و برای شروع روز، انرژی لازم را تأمین می‌کند.

• تفاوت کلیدی: تفاوت آن با بسیاری از خاگینه‌های دیگر، در نحوه سرو با شیره انگور به جای شکر و شربت است که طعمی طبیعی‌تر و خواصی بیشتر به آن می‌بخشد.

مواد لازم برای تهیه قَیقاناخ ساده

برای تهیه این خاگینه خوشمزه برای ۲ تا ۳ نفر، مواد زیر مورد نیاز است. (نکته: برای تعداد بیشتر، می‌توانید مقادیر را دو یا سه برابر کنید.)

• تخم مرغ: ۲ عدد درشت

• آرد سفید قنادی: ۲ قاشق غذاخوری سرصاف

• ماست (ترجیحاً پرچرب): ۲ قاشق غذاخوری

• بکینگ پودر: ۱ قاشق چای‌خوری (برای پف بهتر)

• زعفران دم‌کرده غلیظ: ۱ قاشق غذاخوری

• شیره انگور (دوشاب): به مقدار لازم برای سرو

• روغن مایع: به مقدار کم برای سرخ کردن

 مراحل گام به گام تهیه خاگینه ارومیه‌ای

دنبال کردن این مراحل ساده، شما را به یک قَیقاناخ خوش‌پف و لذیذ می‌رساند:

۱. آماده‌سازی مایه خاگینه

• تخم مرغ‌ها را در یک کاسه مناسب بشکنید و با یک همزن دستی یا چنگال، به خوبی هم بزنید تا از حالت لختگی خارج شوند و یکدست شوند.

• ماست را اضافه کنید و مجدداً با چنگال هم بزنید. (در دستورهای اصیل، از وانیل استفاده نمی‌شود، اما در صورت تمایل برای رفع بوی زهم می‌توانید نوک قاشق چای‌خوری وانیل اضافه کنید.)

• مواد خشک را اضافه کنید: آرد و بکینگ پودر را روی مواد الک کنید. زعفران دم‌کرده را نیز اضافه کنید.

• نکته مهم: مواد را تنها با چنگال و در حد مخلوط شدن هم بزنید. هم زدن بیش از حد مایه خاگینه، باعث می‌شود پف آن از بین برود.

۲. پخت و سرخ کردن

• یک تابه نچسب با قطر کوچک تا متوسط (حدود ۱۸ تا ۲۰ سانتی‌متر) را روی حرارت ملایم قرار دهید و مقدار کمی روغن مایع در آن بریزید. اجازه دهید روغن گرم شود.

• مایه خاگینه یکدست شده را درون تابه بریزید.

• درب تابه را بگذارید. حرارت باید بسیار ملایم باشد تا خاگینه کاملاً مغز پخت شود و پف کند.

• حدود ۳ تا ۵ دقیقه صبر کنید تا یک سمت خاگینه سرخ شود و روی آن سفت و حباب‌دار شود.

• با احتیاط، خاگینه را برگردانید تا سمت دیگر آن نیز طلایی و سرخ شود.

۳. شیرین کردن و سرو

• پس از اینکه هر دو طرف خاگینه به خوبی سرخ شد، آن را به شکل‌های دلخواه (معمولاً لوزی یا مستطیل) برش دهید.

• مرحله سنتی: در این مرحله، حرارت را خاموش کنید و شیره انگور را به مقدار دلخواه روی خاگینه برش‌خورده بریزید.

• درب تابه را برای ۲ تا ۳ دقیقه بگذارید تا گرما باعث جذب کامل شیره انگور در بافت خاگینه شود.

• قَیقاناخ ارومیه را گرم و در کنار چای داغ نوش جان کنید.

تغییرات و نکات تکمیلی

قَیقاناخ علاوه بر سادگی، قابلیت سفارشی‌سازی زیادی دارد:

• افزودنی‌های اختیاری: می‌توانید در مرحله نهایی، روی آن را با مغز گردوی خردشده یا پودر پسته تزیین کنید.

• سایر شیرین‌کننده‌ها: در صورت عدم دسترسی به شیره انگور، می‌توانید از شیره خرما یا شیره توت استفاده کنید. برخی نیز آن را با پودر قند و دارچین سرو می‌کنند.

• خاگینه قالبی (رولتی): برای تهیه خاگینه رولتی، پس از پخت و شیرین کردن، اجازه دهید کمی خنک شود و سپس آن را رول کنید و برش بزنید.