1

شهر پراگ (Prague) پایتخت جمهوری چک است که مملو از هنر و تاریخی است که برای بیش از یک هزار سال در حال ساخت بوده است. پیدایش این شهر باستانی به دوره رومنسک باز می‌گردد و در دوران گوتیک، رنسانس و باروک پیشرفت کرده است. شهر پراگ بخش جدایی ناپذیر سلطنت هابسبورگ و امپراتوری استرو مجارستان بود و همچنین نقش مهمی در اصلاحات بوهمی و پروتستان ایفا کرد.

اوج رویدادهای تاریخی در طول اعصار مختلف به این شهر ساختارهای باشکوه و مجموعه‌های هنری داده است که معماری شهر پراگ را تشکیل می‌دهند. این شهر که در سواحل رودخانه ولتاوا (River Vltava) قرار دارد، مورد توجه گردشگران زیادی از سراسر جهان قرار گرفته است. بسیاری از موزه‌ها، گالری‌های هنری و سازه‌های تاریخی، مانند قلعه پراگ (Prague Castle) و کلیسای جامع سنت ویتوس (St. Vitus Cathedral) از جمله پربازدیدترین مکان‌های شهر هستند؛ اما یکی از مکان‌های منحصربه‌فرد این شهر، ساعت نجومی پراگ (Prague Astronomical Clock) با قدمتی ۶۵۰ ساله است که مشرف به میدان شهر قدیمی است.

ساعت نجومی پراگ چیست؟

ساعت نجومی یا Pražský orloj شاهکار پیچیده‌ای از صنعتگری است که ساعت مکانیکی و صفحه نجومی قدیمی‌ترین اجزای آن هستند و پس از آن‌ها نیز صفحه تقویم قرار دارد. اسطرلاب مکانیکی که صفحه نجومی است، زمین و آسمان را به‌عنوان پس‌زمینه دارند و چهار جزء متحرک که آن‌ها را احاطه کرده‌اند نیز نمادهایی هستند که خورشید و ماه، حلقه زودیاک و حلقه چرخانی بیرونی را نشان می‌دهند. این ساعت همچنین دارای نمادهایی از ۱۲ حواریون است.

تاریخچه ساعت نجومی پراگ

تصور می‌شد که ساعت نجومی معروف شهر پراگ توسط استاد ساعت ساز کهنه‌کار هانوش و به دستور شورای شهر ساخته شده است. همچنین اعتقاد بر این بود که پس از ساخت ساعت، چشمان هانوش با یک تکه آهن زخمی شده تا او نتواند ساعتی مشابه آن بسازد. این افسانه رایج در سال ۱۹۶۱ میلادی از بین رفت، زمانی که مقاله‌ای کشف شد که جزئیات عملکرد ساعت را شرح می‌داد و ساخت آن را به ساعت ساز امپراتوری میکولاس از کادان و ستاره شناس سیندل در سال ۱۴۱۰ میلادی نسبت داد. ساعت نجومی شهر پراگ قدیمی‌ترین ساعت فعال جهان است.

مجسمه‌های قدیسان کاتولیک که در دو طرف ساعت قرار دارند نیز نشان دهنده غرور، طمع، مرگ و شهوت هستند. این ساعت در هر یک ساعت به صدا در می‌آید و مجسمه‌ها برای نمایشی ۴۵ ثانیه‌ای به حرکت در می‌آیند. لبه بیرونی ساعت دارای کتیبه‌هایی از اعداد طلایی شواباکر است که در پس‌زمینه سیاه قرار گرفته‌اند و نشان دهنده زمان چک قدیمی هستند.
حلقه در طول سال به جلو و عقب حرکت می‌کند تا زمان متفاوت غروب خورشید را نشان بدهد. ساعت همچنین زمان را در قالب ۲۴ ساعته‌ای نشان می‌دهد که ما به آن عادت داریم. اما قابل توجه‌ترین عملکرد ساعت نیز نشان دادن زمان بابلی از طریق عقربه خروشید است.

صفحه تقویم دارای مدال‌هایی با علائم زودیاک است که ماه‌ها را نشان می‌دهد و در مرکز آن نیز تصویری از شهر قدیمی پراگ قرار دارد. صفحه بیرونی این بخش نیز روز جاری را در بالا نشان می‌دهد و شرح هر روز را در طول سال ارائه می‌کند. چهار مجسمه در پایین نمایانگر چیزهایی هستند که در طول قرن ۱۶۰۰ مثبت تلقی می‌شدند که شامل یک فیلسوف با یک طومار، یک ستاره‌شناس با یک تلسکوپ، یک مورخ با یک کتاب و فرشته مایکل با یک شمشیر است.

طلسم ساعت نجومی پراگ

تئوری‌های بسیار زیادی در رابطه با ساعت نجومی پراگ وجود دارند و یکی از آن‌ها نیز طلسم و نفرین شدن آن است. این ساعت در سال ۱۴۱۰ ساخته شده و در طول سال‌ها تحت تعمیرات و تغییرات متعددی قرار گرفته است. یک نظریه این است که سازنده اصلی یعنی هانوش یک نفرین بر ساعت گذاشته است تا هر کسی که سعی در تعمیر یا اصلاح آن داشته باشد، شکست بخورد.

نظریه دیگر این است که طلسم و نفرین توسط شیطان بر ساعت گذاشته شده تا مردم از حرکت ستارگان و سیارات مطلع نشوند. در هر صورت، داستان‌های زیادی درباره عملکرد نادرست ساعت یا رفتار عجیب و غریب آن وجود دارد و برخی معتقدند که این به خاطر نفرین و طلسم ساعت است.