17 اردیبهشت 1404 ساعت 15:41
یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که چگونه زندگی در خانواده‌ای آشفته و زیر خط فقر می‌تواند تاثیرات عمیق و ترسناکی بر ساختار و عملکرد مغز کودکان بگذارد.
سختی‌های دوران کودکی می‌توانند تاثیر پایداری در مغز بر جای بگذارند. در جدیدترین اخبار پزشکی، مطالعه‌ی تازه‌ای نشان می‌دهد که رویدادهای ناگوار دوران کودکی، مانند دعواهای خانوادگی و فقر، ممکن است کارکرد ادراکی کودکان را تا سال‌های پس از آن تحت تأثیر قرار دهند.
خانواده آشفته و فقر چگونه بر مغز کودکان تاثیر می‌گذارند؟
پژوهش جدیدی که هدایت آن را گروهی از متخصصان بیمارستان بریگهام در ایالت ماساچوست آمریکا بر عهده داشتند، به طور ویژه بر تاثیر فقر و وضعیت خانوادگی بد روی ماده سفید مغز کودکان تمرکز داشت. این ماده که در عمق مغز جای گرفته، از رشته‌های ارتباطی تشکیل یافته که پیام‌ها را بین یاخته‌های عصبی جابه‌جا می‌کنند.
پژوهشگران می‌گویند:
یافته‌های ما نشان داد که طیف وسیعی از سختی‌ها و ناملایمات با سطوح پایین‌تر آنیزوتروپی کسری (Fractional Anisotropy) به عنوان معیاری از ریزساختار ماده سفید، در سراسر مغز ارتباط دارد و این وضعیت با عملکرد ضعیف‌تر در آزمون‌های ریاضی و زبانی در سال‌های بعد زندگی پیوند خورده است.
این گروه پژوهشی، تصاویر اسکن مغزی ماده سفید را روی 9082 کودک با میانگین سنی 9 و 10 سال بررسی کردند. از این کودکان و والدین آن‌ها درباره‌ی طیف وسیعی از مشکلاتی که احتمال رخ دادن آن‌ها در دوره کودکی وجود داشت، پرسش شد.
این مشکلات شامل مواردی همچون مسائل مربوط به سلامت روانی و اعتیاد والدین، عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی و رتبه‌بندی پایین ایمنی محله بود. این عوامل برای یافتن ارتباطات متقابل با نتایج اسکن‌های ماده سفید مورد سنجش و مقایسه قرار گرفتند.
کاهش اتصال ماده سفید با عملکرد شناختی ضعیف‌تر همبستگی داشت و با وجود اینکه این تفاوت‌ها چشمگیر نبودند، اما حاکی از بودند که اثرات رویدادهای ناگوار زندگی در دوره کودکی احتمالاً تا دوران نوجوانی امتداد می‌یابد.
تاکنون تحقیقات گسترده‌ای در زمینه ردپای پایدار رویدادهای تنش‌زا بر ساختار مغز انجام شده است، اما تغییرات ماده سفید به شکلی جامع مورد بررسی قرار نگرفته‌اند. متخصص مغز و اعصاب، سوفیا کاروزا، از بیمارستان بریگهام می‌گوید: «جنبه‌هایی از ماده سفید که ارتباطی با محیط اولیه زندگی ما نشان می‌دهند، بسیار فراگیرتر از آن چیزی است که ما پیش‌بینی می‌کردیم.»
در مقابل، حمایت از کودکان توسط والدینی که حضور فعال و مشارکت‌کننده در زندگی آن‌ها داشتند، می‌تواند از ماده‌ی سفید مغز در مقابل آسیب‌ها محافظت کند. محققان، علاقه‌مند به بالا بردن آگاهی مردم درباره‌ی آسیب‌هایی هستند که احتمال دارد در طول تکامل جسم کودکان رخ دهد و این موضوع می‌تواند نتایج ناگواری در مراحل بعدی زندگی آن‌ها به دنبال داشته باشد.
کاروزا می‌گوید:
همه‌ی ما در یک محیط مشخص قرار داریم و خصوصیات آن محیط، نظیر روابط، نحوه‌ی زندگی در خانه، محله یا وضعیت مالی ما قادر هستند چگونگی رشد مغز و بدن ما را شکل دهند، که این به نوبه‌ی خود بر توانایی‌های ما در انجام امور مختلف تأثیر می‌گذارد. ضروری است که اطمینان حاصل کنیم تعداد بیشتری از افراد بتوانند آن زندگی خانگی باثبات و سالمی را تجربه کنند که مغز به ویژه در دوران خردسالی انتظار آن را دارد.
این پژوهش در PNAS منتشر شده است.
source