16 خرداد 1404 ساعت 19:44
کشف سیارکهای پنهان در مدار زهره، زنگ خطری برای زمین به صدا درآورده است. این اجرام آسمانی ناشناخته میتوانند تهدیدی جدی برای آینده زمین باشند.
پژوهشی تازه نشان میدهد که برخی از سیارکهای پنهان که در اطراف سیاره زهره در حال حرکت هستند، ممکن است در آینده با زمین برخورد کنند و پیامدهای مخربی بهدنبال داشته باشند. با این حال، در حال حاضر هیچ تهدید فوری وجود ندارد.
دانشمندان از خطر سیارکهای پنهان مدار زهره برای زمین میگویند
طبق شبیهسازیهای جدید، احتمالاً مجموعهای از صخرههای فضایی موسوم به سیارکهای هممدار، در پیرامون زهره پنهان شدهاند و در صورت کشف نشدن، ممکن است در هزاران سال آینده خطری نادیدنی برای زمین محسوب شوند.
سیارکهای هممدار اجرام فضایی هستند که به دور خورشید، همزمان و همراه با سیاره یا جرم آسمانی بزرگتری گردش میکنند، بدون آنکه در مدار آن جسم بزرگتر واقعاً قرار داشته باشند. تاکنون 20 سیارک هممدار شناختهشده در مدار زهره وجود دارد که شامل سیارکهای تروجان هستند، یعنی آنهایی که در جلو یا عقب زهره در صفحه مداریاش جای دارند، و نیز یک شبهقمر که با نام Zoozve شناخته میشود و در مدار نزدیکی به دور سیاره میچرخد.
منشأ همه این اجرام احتمالاً کمربند اصلی سیارکها میان مریخ و مشتری است. دهها مورد مشابه از این اجرام در مدار زمین نیز یافت شدهاند و بهطور مداوم موارد جدیدی کشف میشود. تمامی اجرام فضایی موجود در مدار زهره بهاحتمال زیاد قطری بیش از 140 متر دارند؛ یعنی بهحدی بزرگ هستند که در صورت برخورد با زمین میتوانند منطقهای پرجمعیت را بهطور کامل نابود کنند و به همین دلیل در رده «نابودگران شهری» قرار میگیرند.
اگرچه این سیارکها از فاصله دور تهدیدی برای ما نیستند، اما در صورتی که به زمین نزدیک شوند، ممکن است از نقطه تعادل گرانشی خود جدا شده و به سوی مسیر برخورد با زمین کشیده شوند. زهره یکی از نزدیکترین سیارهها به ما است و از هر سیاره دیگری بیشتر به زمین نزدیک میشود (در نزدیکترین حالت در فاصله حدود 40 میلیون کیلومتر)، که همین موضوع باعث میشود سیارکهای دنبالهرو آن، تهدیدی واقعی برای زمین باشند.
دانشمندان بر این باورند که اجرام پنهان بیشتری ممکن است در اطراف زهره وجود داشته باشد. تمامی سیارکهای هممدار شناختهشده زهره، بهجز یکی، میزان خروج از مرکز بیش از 0.38 دارند، که نشاندهنده مدارهای کشیده و بیضوی است. این وضعیت میتواند به دلیل خطای رصدی باشد، چراکه احتمالاً اجرام دارای خروج از مرکز کمتر، در درخشش شدید خورشید پنهان شدهاند. این سیارکهای هممدار همچنین ممکن است نسبت به زهره جابهجا شوند و این جابجایی میتواند احتمال برخورد آنها با زمین را در آینده تغییر دهد. تحقیقات پیشین نشان دادهاند که این اتفاق احتمالاً هر حدود 12 هزار سال یکبار برای این اجرام روی میدهد.
در پژوهشی تازه که در پایگاه arXiv منتشر شده، محققان مجموعهای از شبیهسازیهای رایانهای را انجام دادند تا بررسی کنند آیا سیارکهای پنهان با خروج از مرکز کم میتوانند برای زمین خطرآفرین باشند. برای این منظور، پژوهشگران نسخههای شبیهسازیشده از سیارکهای هممداری که خروج از مرکز کمتر از 0.38 داشتند ایجاد کردند و رفتار احتمالی آنها را در بازهای 36 هزار ساله بررسی کردند.
نتایج شبیهسازیها نشان داد که برخی از این سیارکهای افزودهشده ممکن است در طول این دوره زمانی، خطری برای زمین ایجاد کنند. اما این مطالعه میزان احتمال واقعی وقوع چنین برخوردی را مشخص نمیکند، زیرا به گفته والریو کاروبا، ستارهشناس دانشگاه سائوپائولو برزیل «پیشبینی تعداد واقعی این اجرام دشوار است».
از زمان انتشار این پژوهش، برخی رسانهها بهطور اغراقآمیزی احتمال برخورد قریبالوقوع را گزارش کردهاند. با این حال، هیچیک از ادعاهای یادشده درست نیست. کاروبا تأکید کرد که «هیچیک از اجرام هممدار فعلی، در آینده نزدیک با زمین برخورد نخواهند کرد.»
پژوهشگران همچنین به کشف اخیر سیارک خطرناک 2024 YR4 اشاره کردند که در ابتدا احتمال برخورد 2.3 درصدی با زمین در سال 2032 برای آن پیشبینی شده بود، اما بعداً این احتمال به صفر کاهش یافت. به گفته آنها، این رویداد یادآور اهمیت بالای شناسایی و پایش سیارکهای بالقوه خطرناک است.
ابزارهای رصدی تازه، توانایی دانشمندان را در شناسایی اجرام خطرناک فضایی، از جمله سیارکهای هممدار زهره، در دهههای آینده افزایش خواهد داد. با این حال، به باور محققان، اعزام تلسکوپی به مدار زهره برای جستجوی مستقیم این اجرام نیز اقدامی سنجیده خواهد بود.
source