17 تیر 1404 ساعت 21:15
به نظر میرسد آمریکا قصد دارد جنگنده اف 22 خود را با آپدیتهای جدید، مرگبارتر از قبل کند. اما این آپدیتهای جدید جنگنده اف 22 شامل چه مواردی میشود؟
جنگندههای پنهانکار اف 22 رپتور نیروی هوایی ایالات متحده قرار است تحت یک مجموعه بهروزرسانی با عنوان «قابلیتبخشی» قرار گیرند تا در برابر تهدیدات نوظهور مقاومتر شده و همچنان در منازعات آینده نقش مؤثری ایفا کنند. این بسته شامل سامانه دفاعی مادون قرمز (IRDS) که پیشتر معرفی شده بود، بهبودهایی در قابلیت پنهانکاری، تواناییهای راداری، تجهیزات جنگ الکترونیک و موارد دیگر است. این مجموعه جدای از دیگر ارتقاهای برنامهریزیشده برای F-22 است که شامل سنسورهای IRST نصبشده در قالب پاد و مخازن سوخت بیرونی پنهانکار و افزایش برد است.
نگاهی به آپدیتهای جدید جنگنده اف 22 آمریکا
جزئیات آپدیتهای جدید جنگنده اف 22 آمریکا در بودجه پیشنهادی سال مالی 2026 نیروی هوایی آمده است. این پروژه جدید نیازمند بودجهی 90.34 میلیون دلاری است. از مجموع 185 فروند اف 22 موجود، تنها 143 فروند به عنوان پرندههای رزمی شناخته میشوند و مابقی به آموزش، آزمایش و ارزیابی اختصاص دارند. بخشی از این ناوگان نیز معمولاً تحت تعمیرات و نگهداری قرار دارد. با وجود تعداد محدود، این ناوگان از توان عملیاتی بالایی برخوردار بوده و تقاضای زیادی برای آن وجود دارد.
- اف 22
طبق اسناد بودجهای نیروی هوایی، «قابلیتبخشی شامل خریدهای آتی سختافزار و نرمافزارهایی است که به موضوعاتی چون مدیریت اثر پنهانکاری (LO)، رابط کاربر خلبان با پرنده (PVI)، سامانههای مقابلهای، ارتقاهای رمزنگاری آینده، رادار ترکیبی پویا (SAR)، امنیت سایبری، سامانه دفاع مادون قرمز (IRDS) با تمرکز بر بهبود شناسایی پرتاب موشک، و توسعه تجهیزات جنگ الکترونیکی (EW) در برابر تهدیدات در حال تحول مرتبط هستند.» همچنین فناوریهایی برای ارتقای آگاهی محیطی و افزایش اثربخشی مأموریت به منظور بهبود عملکرد F-22 در عملیات مشترک، اضافه خواهد شد.
شرکت لاکهید مارتین نخستینبار در ژانویه اعلام کرد که IRDS روی F-22 نصب خواهد شد. این سامانه از سنسورهای جستجو و رهگیری مادونقرمز TacIRST بهره میبرد. TacIRST در سال 2022 رونمایی شد و نخستینبار روی جنگندههای F-5AT متعلق به شرکت خصوصی TacAir نصب گردید. در آزمایشهای گذشته نیز پادهایی با چندین سنسور TacIRST مشاهده شدهاند.
طبق سند بودجه سال مالی 2026 نیروی هوایی، IRDS به عنوان برنامه رسمی بهروزرسانی سامانه شناسایی پرتاب موشک (MLD) در F-22 شناخته میشود که هدف آن شناسایی تهدیدات موشکی هوا به هوا و زمین به هوا از فواصل دور است و شامل جایگزینی سنسورهای قدیمی MLD با نمونههای جدید خواهد بود. تصمیم نهایی برای آغاز تولید اولیه این سامانه در سهماهه چهارم سال مالی 2026 اتخاذ خواهد شد.
سامانه فعلی MLD مدل AN/AAR-56 در حال حاضر هشداردهی تهدیدات مادونقرمز بهصورت کروی را فراهم میکند. هنوز مشخص نیست که IRDS تنها عملکردهای فعلی را بهبود میدهد یا قابلیتهایی شبیه به سامانههای توزیعشده F-35 مانند DAS را نیز ارائه خواهد کرد. در حوزه بهروزرسانی کلاهخود، خلبانان F-22 قرار است به نمایشگرهای نصبشده روی کلاهخود Scorpion ساخت Thales مجهز شوند.
اشاره صریح به ارتقاهایی در زمینه بهبود پنهانکاری در کنار آزمایشهای محرمانه پوششهای آینهای بر روی F-22، F-35 و F-117 در سالهای اخیر جالب توجه است. فارغ از این پوششهای خاص، اصلاحات دیگری نیز برای تقویت پنهانکاری Raptor انجام خواهد شد. کاهش ردپای حرارتی نیز یکی از حوزههایی بوده که نیروی هوایی به آن توجه خاصی داشته، بهویژه در شرایطی که سامانههای IRST در سطح جهانی بار دیگر محبوب شدهاند. IRSTها در مقایسه با رادارها مزیت دارند زیرا میتوانند بدون تابش امواج شناسایی انجام دهند و بدین ترتیب دشمن متوجه رهگیری نخواهد شد.
برنامه بودجه جدید همچنین نشان میدهد که نیروی هوایی سفارش تولید اولیه دو دسته از این پادها، هرکدام شامل 15 عدد (در مجموع 30 عدد) را صادر کرده است. هدف آن است که نخستین سری این پادها که همگی مجهز به سنسور پیشرفته IRST هستند، تا سهماهه دوم سال مالی 2028 تحویل داده شوند. آزمایشهای بیشتر این سامانه تا آن زمان ادامه خواهد داشت.
این امکان وجود دارد که قابلیتهای جدید IRDS و IRST بتوانند به صورت ترکیبی عمل کنند و مزیتهای مهمی فراهم آورند. به طور کلی، استفاده از چند IRST بهصورت شبکهای میتواند شناسایی موقعیت دقیق اهداف را تسهیل کرده و مسیر مؤثرتری برای درگیری فراهم کند. لاکهید مارتین پیشتر توانمندیهای شبکهای IRST را با پاد Legion به نمایش گذاشته است. علاوه بر IRDS و پادهای IRST، نصب مخازن سوخت خارجی پنهانکار نیز برای F-22 در دست بررسی است.
آینده مبهم جنگنده نسل ششم آمریکا در کنار آپدیتهای جدید اف 22
تمامی برنامههای ارتقای F-22 در حالی دنبال میشود که آینده این ناوگان با ابهاماتی همراه است. تا سال گذشته، برنامه رسمی نیروی هوایی جایگزینی Raptor با جنگنده نسل ششم NGAD بود. اما در سال گذشته برنامه NGAD متوقف شد و حتی برای مدتی در معرض لغو قرار گرفت. برنامه NGAD همچنان پابرجاست و بوئینگ برای ساخت جنگنده نسل بعدی که اکنون با نام F-47 شناخته میشود، انتخاب شده است. وزارت دفاع آمریکا با اختصاص بودجه 3.5 میلیارد دلاری در سال مالی 2026 حمایت قاطعی از این برنامه کرده و پروژه جنگنده نسل ششم نیروی دریایی (F/A-XX) را نیز در اولویت پایینتری قرار داده است.
با این حال، هنوز پاسخ روشنی در خصوص تعداد جنگندههای موردانتظار F-47 یا زمان ورود آنها به خدمت وجود ندارد. اخیرا نیروی هوایی آمریکا یک نمودار منتشر کرد که در آن به ناوگان فعلی جنگندههای نسل چهارم و پنجم، و همچنین به F-47 و پهپادهای CCA آینده اشاره شده بود. طبق این نمودار، نیروی هوایی برنامه دارد بیش از 185 فروند F-47 خریداری کند که برای جایگزینی کامل F-22ها کافی خواهد بود. شرکت لاکهید مارتین نیز اعلام کرده که Raptor میتواند تا دهه 2040 همچنان در خدمت باقی بماند.
تلاش برای ارتقای قابلیتهای F-22 نشانگر این است که عمر عملیاتی این جنگنده به پایان نرسیده و نیروی هوایی همچنان میخواهد آن را در سطحی بالا و مؤثر حفظ کند.
source