1
بدون هشدار قبلی، در ماه گذشته، «آژانس استانداردهای غذایی بریتانیا» (FSA) دستور جمع‌آوری فوری چهار محصول آب‌نبات Jolly Ranchers را صادر کرد. این محصولات که توسط شرکت آمریکایی Hershey تولید می‌شوند، به دلیل وجود هیدروکربن‌های معدنی معطر (MOAH) و هیدروکربن‌های معدنی اشباع‌شده (MOSH) مشمول این ممنوعیت شدند.
تفاوت رویکرد بریتانیا و آمریکا
در حالی‌که بریتانیا فروش این آب‌نبات‌ها را ممنوع کرده، همان محصولات همچنان در قفسه‌های فروشگاه‌های آمریکا وجود دارند. این تفاوت، تضاد موجود میان نهادهای نظارتی آمریکا و اروپا را در تفسیر داده‌های سم‌شناسی نمایان می‌کند.
بحث قدیمی درباره افزودنی‌های غذایی در آمریکا و اروپا
مقررات متفاوت در دو سوی اقیانوس
این اختلاف‌نظرها باعث تجدید یک بحث دیرینه درباره سیاست‌های غذایی در آمریکا شده است. در آمریکا، شرکت‌ها اجازه دارند بسیاری از افزودنی‌های غذایی را به صورت خوداظهاری ایمن اعلام کنند، در حالی‌که نهادهای اروپایی نسبت به همان مواد شیمیایی احتیاط بیشتری به خرج می‌دهند.
ورود موضوع به عرصه سیاست
این بحث اکنون از گزارش‌های اتاق‌های فکر وارد صحنه سیاسی شده و توجه نامزدهای ریاست‌جمهوری و قانون‌گذاران ایالتی را به خود جلب کرده است.
چرا از روغن معدنی در آب‌نبات استفاده می‌شود؟
هشدار نهاد نظارتی بریتانیا
تینا پاتر، رئیس واحد واکنش به حوادث در آژانس استانداردهای غذایی بریتانیا هشدار داد:
«مصرف مداوم روغن معدنی در طول زمان می‌تواند سلامت شما را به خطر بیندازد.»
پاسخ شرکت Hershey
در پاسخ، سخنگوی شرکت Hershey اعلام کرد که این روغن‌ها صرفاً به عنوان کمک‌فرآوری برای جلوگیری از چسبندگی آب‌نبات استفاده می‌شوند و برای دستیابی به ظاهر شفاف و براق آن‌ها ضروری هستند.
او تأکید کرد: «روغن معدنی در آمریکا مجاز و ایمن شناخته شده است.» این مواد به دلیل میزان بسیار کم، حتی در فهرست ترکیبات درج نمی‌شوند.
ویژگی‌های MOAH و MOSH
روغن‌های معدنی به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- MOSH: زنجیره‌های اشباع‌شده کربنی
- MOAH: ترکیبات آروماتیک حلقوی با حداقل سه حلقه بنزنی
این ترکیبات در دماهای بالا پایدار می‌مانند و طعم یا بوی آب‌نبات را تغییر نمی‌دهند، به همین دلیل برای تولیدکنندگان جذاب هستند.
خطرات MOAH و MOSH برای سلامتی
گزارش آژانس ایمنی غذایی اروپا (EFSA)
در بررسی سال ۲۰۲۳، EFSA اعلام کرد ترکیبات MOAH دارای سه حلقه آروماتیک یا بیشتر ممکن است به DNA آسیب وارد کنند و هیچ سطحی از مواجهه با آن‌ها ایمن در نظر گرفته نمی‌شود.
تفاوت در اثرگذاری MOSH
بر اساس همین گزارش، کودکان و نوجوانان بیشترین سطح مواجهه با MOSH را دارند. هرچند مدارک درباره خطرات انسانی آن کمتر است، ولی این تفاوت اغلب در تیترهای خبری نادیده گرفته می‌شود.
آزمایش‌های حیوانی
مطالعات روی موش‌ها نشان می‌دهند که MOSH در کبد و غدد لنفاوی تجمع می‌یابد و ممکن است باعث ایجاد التهاب مزمن شود. با این حال، به دلیل تفاوت متابولیسم انسان و موش، نهادهای نظارتی در تفسیر این یافته‌ها با هم اختلاف دارند.
رویکرد محتاطانه اروپا در برابر استانداردهای سهل‌گیرانه FDA
در حالی‌که قانون‌گذاران اروپایی استفاده عمدی از روغن‌های معدنی در آب‌نبات‌ها را ممنوع کرده‌اند، سازمان FDA آمریکا تنها با مقادیر بسیار کم و انتقال‌یافته از تجهیزات فرآوری مخالفتی ندارد. این تفاوت، بستری برای بحث گسترده‌تر درباره «حفره قانونی GRAS» فراهم کرده است.
حفره قانونی GRAS: راه فراری برای تولیدکنندگان
افزودنی‌هایی بدون بررسی کامل ایمنی
بر اساس اصلاحیه قانون افزودنی‌های غذایی مصوب ۱۹۵۸، شرکت‌ها می‌توانند با تکیه بر نظر یک هیئت متخصص (داخلی یا خارجی)، بدون نیاز به تأییدیه FDA، یک ماده را «به‌طور کلی ایمن» اعلام کنند.
بررسی موردی از سوء‌استفاده
تحلیلی بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ نشان داد که در ۳۰٪ از ۴۰۳ پرونده بررسی‌شده، خود کارمندان شرکت تولیدکننده اظهار کرده‌اند که ماده مورد نظر ایمن است.
نگرانی‌های فعالان سلامت عمومی
جنیفر پومرانز، وکیل حوزه سلامت عمومی، هشدار می‌دهد که این خوداظهاری‌ها باعث پنهان‌ماندن مواجهه‌های تجمعی با ده‌ها ماده شیمیایی کم‌مطالعه می‌شود.
جنسن خوزه از «مرکز منافع عمومی در علم» نیز اضافه می‌کند که:
«اگر محصولی در کالیفرنیا یا نیویورک قابل فروش نباشد، احتمالاً شرکت مجبور است فرمول خود را در کل کشور تغییر دهد.»
چگونه ایالت‌ها با افزودنی‌های خطرناک مقابله می‌کنند؟
اقدامات ایالت کالیفرنیا
قانون AB 418 کالیفرنیا در سال ۲۰۲۳، افزودنی‌هایی مانند رنگ FD&C Red 3، روغن نباتی برومه، پتاسیم برمات و پروپیل‌پاربن را در محصولات غذایی فروخته‌شده پس از سال ۲۰۲۷ ممنوع کرد.
اثرات زنجیره‌ای اقدامات ایالتی
تنها چند ماه بعد، FDA پیشنهاد حذف تدریجی روغن نباتی برومه را مطرح کرد و بررسی مجدد Red 3 را پذیرفت، که نشان‌دهنده تأثیر مستقیم اقدامات ایالتی است.
روند در سایر ایالت‌ها
لایحه‌های مشابهی در نیویورک، ایلینوی و واشینگتن در دست بررسی است و فعالان اعلام کرده‌اند که MOAH در فهرست اهداف بعدی آن‌ها قرار دارد.
ورود چهره‌های سیاسی
رابرت اف. کندی جونیور، نامزد ریاست‌جمهوری، وعده داده است که در صورت انتخاب، حفره GRAS را خواهد بست.
راهکارهایی برای پرهیز از افزودنی‌های مشکوک
پیشنهادهای متخصص تغذیه
لیندسی مالون، متخصص تغذیه، توصیه می‌کند که مصرف غذاهای فرآوری‌شده با افزودنی‌های بحث‌برانگیز، مانند BHA (که در مطالعات تجربی با اختلالات هورمونی مرتبط دانسته شده)، محدود شود.
او پیشنهاد می‌دهد به جای مخلوط‌های طعم‌دار آجیل، از مغزهای ساده استفاده کنید و میوه‌ها را جایگزین آب‌نبات‌های رنگی نمایید.
انتخاب‌های سالم‌تر برای مصرف‌کنندگان
برای کسانی که هنوز تمایل به مصرف گهگاه آب‌نبات دارند، توصیه می‌شود از برندهای اروپایی بدون MOAH استفاده کنند یا در وب‌سایت تولیدکنندگان به‌دنبال نسخه‌های به‌روز شده محصولات بگردند.
پیامدهای آینده در بازار آمریکا
تا زمان اصلاح فرمول‌ها، مصرف‌کنندگان آمریکایی ممکن است با برچسب‌های هشداردهنده جدیدی مواجه شوند، زیرا دعاوی حقوقی و لوایح ایالتی فشار را بر تولیدکنندگان افزایش می‌دهند.
نیاز به تحقیقات بیشتر
ماجرای Jolly Ranchers نشان می‌دهد که نیاز به مطالعات عمومی و مستقل برای بررسی اثرات کم‌دوز و بلندمدت در جمعیت‌های متنوع وجود دارد. تا زمان انتشار چنین داده‌هایی، نهادهای نظارتی همچنان بین ریسک‌های احتمالی و تقاضای مصرف‌کننده توازن ایجاد خواهند کرد.