گوگل در مطالعه‌ای تازه ادعا کرده که مدل هوش مصنوعی Gemini برای هر پرسش تنها میزان بسیار اندکی انرژی و آب مصرف می‌کند. بر اساس داده‌های منتشرشده، میزان مصرف آب برای هر درخواست به طور میانگین معادل پنج قطره یا حدود ۰.۲۶ میلی‌لیتر است و میزان برق مصرفی نیز تقریباً برابر با تماشای ۹ ثانیه برنامه تلویزیونی یعنی چیزی حدود ۰.۲۴ وات ساعت عنوان شده که نتیجه آن تولید تنها ۰.۰۰۳ گرم دی‌اکسیدکربن برآورد شده است.

به گزارش سرویس شبکه رسانه اخبار تکنولوژی تکنا، بسیاری از کارشناسان به سرعت نسبت به صحت این ادعاها تردید نشان داده‌اند. نشریه The Verge گزارش داد که گوگل برخی داده‌های کلیدی را در این تحقیق پنهان کرده و اثرات زیست‌محیطی مدل را به شکلی چشمگیر کمتر از واقعیت نشان داده است. هرچند مراکز داده و مدل‌ها نسبت به گذشته کارآمدتر شده‌اند اما شواهد نشان می‌دهد موضوع پیچیده‌تر از آن چیزی است که گوگل به تصویر کشیده است و پشت پرده این آمار نکات مهمی پنهان مانده است.

یکی از نویسندگان مقاله‌ای که در این مطالعه به آن استناد شده، Shaolei Ren استاد مهندسی برق دانشگاه کالیفرنیا به رسانه‌ها گفته بود که گوگل اطلاعات حیاتی را پنهان کرده و این کار پیام گمراه‌کننده‌ای به جهان منتقل می‌کند. واقعیت این است که مدل‌هایی مانند Gemini با پشتیبانی مراکز داده عظیمی کار می‌کنند که انبارهایی مملو از سرورها هستند و حجم زیادی انرژی و آب مصرف می‌کنند و فشار سنگینی بر منابع محلی وارد می‌سازند.

دولت‌ها در سراسر جهان با وجود نگرانی‌های زیست‌محیطی اجازه ساخت چنین مراکزی را صادر می‌کنند، هرچند تخریب حاشیه شهرها و مناطق طبیعی را به دنبال داشته باشد. در نهایت این مصرف‌کنندگان هستند که باید بهای انرژی اضافی مصرف‌شده را بپردازند. یکی از بزرگ‌ترین ایرادها به گزارش گوگل این است که در برآوردها استفاده غیرمستقیم از آب را لحاظ نکرده، در حالی که بخش عمده مصرف واقعی در همین قسمت است. اعداد ارائه‌شده اگرچه از نظر فنی درست هستند اما حذف زمینه مصرف شدید انرژی تصویری گمراه‌کننده از واقعیت ارائه می‌دهد.

مطالعه گوگل تنها میزان آبی را که مراکز داده برای خنک‌سازی سرورها استفاده می‌کنند محاسبه کرده اما مصرف برق این مراکز که منجر به احداث نیروگاه‌های گازی و هسته‌ای جدید می‌شود در نظر گرفته نشده است. این نیروگاه‌ها نیز به سهم خود برای خنک‌سازی سیستم‌ها یا تولید بخار جهت چرخاندن توربین‌ها آب زیادی مصرف می‌کنند. بنابراین تأثیرات محیط زیستی بسیار فراتر از آن چیزی است که در این گزارش ذکر شده است.

آب تنها معیاری نیست که گوگل در آن کاستی داشته، زیرا در بخش انتشار کربن نیز صرفاً از شاخصی مبتنی بر بازار استفاده کرده که با تکیه بر وعده‌های این شرکت در خصوص بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر ارقام را تعدیل کرده است. در همین زمینه Savannah Goodman مدیر Advanced Energy Labs توضیح داده بود که هدف آنها ارائه معیارهای زیست‌محیطی است که نماینده رفتار یک کاربر معمولی باشد و بتوان در طول زمان مقایسه معقولی انجام داد، اما با توجه به تغییرات سریع معماری مدل‌های هوش مصنوعی و رفتار کاربران، در برخی موارد شاهد داده‌های غیرعادی از جمله درخواست‌های کوچک یا درخواست‌هایی با تعداد زیاد توکن هستیم.

او تأکید کرد که برای ارائه معیاری پایدارتر و دقیق‌تر تصمیم گرفته‌اند داده‌های مربوط به پرسش میانه را ملاک قرار دهند، زیرا این معیار نسبت به مقادیر افراطی مقاوم‌تر است و بازتاب واقع‌بینانه‌تری از اثر انرژی یک درخواست عادی به شمار می‌آید.